تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی چیست ؟

انواع میلگردهای صنعتی و ساختمانی در چه زمینه‌هایی از یکدیگر متفاوت هستند؟ آیا تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی بر قیمت این محصول تأثیرگذار است؟ چگونه قیمت روز میلگرد صنعتی و ساختمانی تعیین و محاسبه می‌شود؟

اگر بگوییم که انواع میلگردها، پرمصرف‌ترین و مهم‌ترین مقاطع فولادی در بین تمام مقاطع صنعتی و ساختمانی هستند، بی‌راه نگفته‌ایم. به همین دلیل رقابت شدیدی در بین تولیدکنندگان میلگرد در بازار داخلی و خارجی به‌منظور عرضه باکیفیت‌ترین نوع میلگرد ایجادشده است. تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی یک فاکتور تعیین‌کننده در کاربرد هر یک از انواع میلگردها است. در ادامه با بررسی و مقایسه تفاوت میلگردهای صنعتی و ساختمانی با ما همراه باشید.

مهم‌ترین تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی

اگرچه که میلگردها چه در صنایع مختلف و چه در ساخت‌وسازهای عمرانی به‌وفور مورداستفاده قرار می‌گیرند، اما وجود یک سری تفاوت‌ها منجر به متمایز شدن خواص، ویژگی‌ها و کاربرد آن‌ها می‌شود. مهم‌ترین تفاوت میلگرد ساختمانی و صنعتی شامل موارد زیر می‌شود:

• شکل ظاهری: تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی در شکل ظاهری، معمولاً به نوع سطح آن‌ها برمی‌گردد. میلگردهای ساختمانی عمدتاً آجدار هستند تا به بتن بچسبند، در حالی‌ که میلگردهای صنعتی اغلب سطحی صاف و بدون آج دارند.

• نوع کاربرد: میلگردهای صنعتی به‌ دلیل تنوع در ابعاد، خواص مکانیکی و ترکیبات آلیاژی، کاربردهای گسترده‌تری نسبت به میلگردهای ساختمانی دارند. از جمله کاربردهای مهم میلگرد صنعتی می‌توان به ساخت قطعات صنعتی و ماشین‌آلات و تجهیزات خودروسازی اشاره کرد. در مقابل، میلگرد ساختمانی بیشتر در آرماتوربندی، ستون‌سازی و افزایش مقاومت سازه‌های بتنی به ‌کار می‌رود.

• سایز: سایز میلگرد که نشان‌دهنده قطر آن است، رابطه مستقیمی با وزن دارد؛ بدین صورت که هر چه قطر بیشتر باشد، وزن آن نیز افزایش می‌یابد. میلگردهای صنعتی به دلیل تنوع کاربرد، در بازه وسیع‌تری از سایز تولید می‌شوند. در حالی که میلگردهای ساختمانی معمولاً در سایزهای ۸ تا ۳۲ عرضه می‌شوند و سایز میلگردهای صنعتی می‌تواند تا ۴۰ یا حتی بالاتر نیز برسد.

• ترکیب شیمیایی: تفاوت ترکیب شیمیایی میلگرد صنعتی و ساختمانی بیشتر به میزان کربن و عناصر آلیاژی آن‌ها برمی‌گردد. میلگردهای ساختمانی معمولاً از فولاد ساده مانند St37 تولید می‌شوند و تنوع ترکیبات کمتری دارند. اما میلگردهای صنعتی با توجه به کاربردهای متنوع، در ترکیب شیمیایی و میزان عناصر آلیاژی از تنوع بیشتری برخوردارند و می‌توان آن‌ها را با خواص مکانیکی مختلف تولید کرد.

• خواص مکانیکی: یکی دیگر از تفاوت‌های میلگرد صنعتی و ساختمانی در خواص مکانیکی آن‌هاست. خواص مکانیکی به ترکیب آلیاژی و روش تولید بستگی دارد. از آن‌جایی که میلگردهای صنعتی تنوع آلیاژی بیشتری دارند، در نتیجه از نظر استحکام، سختی و انعطاف‌پذیری نیز محدوده وسیع‌تری از خواص را پوشش می‌دهند.

• قابلیت جوشکاری: جوشکاری از متداول‌ترین روش‌های اتصال در صنایع فلزی است. میلگردهای صنعتی به‌ دلیل سطح صاف و انعطاف‌پذیری بالا، به‌راحتی جوشکاری می‌شوند. اما میلگردهای ساختمانی به‌ سبب داشتن آج، سختی بیشتر و شکل‌پذیری کمتر، معمولاً جوش‌پذیری خوبی ندارند و در چنین مواردی، از روش‌هایی مانند فورجینگ میلگرد یا جوش سر به سر برای اتصال استفاده می‌شود.

تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی

در ادامه با مقایسه میلگرد صنعتی و ساختمانی، به تشریح دقیق تفاوت آن‌ها می‌پردازیم. هر یک از 6 تفاوت یادشده در بالا می‌توانند بر قیمت نهایی این محصولات اثرگذار باشند. از طرفی، مقایسه میلگرد صنعتی و ساختمانی و شناخت دقیق هر یک می‌توانند احتمال رخداد اشتباه در خرید آن‌ها را به حداقل برساند. بنابراین، شناخت دقیق فرق میلگرد صنعتی و ساختمانی یک فاکتور مهم در خرید انواع میلگرد تلقی می‌شود.

تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی در ظاهر

به‌طورکلی، میلگردها ازنظر شکل ظاهری به دو دسته ساده و آجدار تقسیم می‌شوند. این تقسیم‌بندی مطابق با استاندارد روسی است و طبق آن میلگرد ساده با علامت A1 و میلگردهای آجدار با علامت‌های A2، A3 و A4 مشخص می‌شوند. تفاوت میلگرد ساده و آجدار را در اینجا بخوانید.

میلگردهایی که در ساختمان‌سازی به‌کاربرده می‌شوند، اکثراً در تقویت بتن نقش دارند. بنابراین، لازم است تا بتن را به‌صورت سفت و محکم در اطراف خود نگه‌دارند. این امر با استفاده از میلگردهای آجدار امکان‌پذیر می‌شود. به همین دلیل، از میلگردهای آجدار تحت عنوان میلگرد ساختمانی یاد می‌شود.

میلگردهای ساده باوجوداینکه مصارف ساختمانی هم دارند، اما کاربرد اصلی آن‌ها در صنعت است. انواع میلگردهای ساده آن‌هم در سایزهای بزرگ، برای قطعه‌سازی مناسب هستند. درنتیجه، به میلگردهای ساده، میلگرد صنعتی نیز می‌گویند.

تفاوت در ترکیب شیمیایی

تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی ازنظر ترکیب شیمیایی به مقدار کربن و دیگر عناصر آلیاژی به‌کاررفته در آن‌ها مربوط است. میلگردهای ساختمانی ازآن‌جهت که نسبت به میلگردهای صنعتی، تنوع و کارایی کمتری دارند، از مواد متنوعی در تولید آن‌ها استفاده نمی‌شود. برای مثال، اکثر میلگردهای ساختمانی از فولاد St37 ساخته می‌شوند.

اما میلگردهای صنعتی به دلیل دامنه کاربردی وسیع‌تر، ازنظر مقدار کربن و دیگر عناصر آلیاژی به‌کاررفته در آن‌ها دارای تنوع بسیار گسترده‌تری هستند. بنابراین، امکان تولید میلگردهای صنعتی در تمام نسبت‌های وزنی، خواص و ویژگی‌ها با تغییر در ترکیب شیمیایی آن‌ها وجود دارد.

تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی در سایز

سایز میلگرد که همان اندازه قطر آن است، ارتباط نزدیکی با وزن میلگرد دارد. هرچه سایز میلگرد افزایش یابد، وزن نیز متناسب با آن افزایش می‌یابد. میلگردهای صنعتی به دلیل کاربردهای گسترده‌تر، تنوع سایز گسترده‌تری نیز دارند. معمولاً میلگردهای ساختمانی در سایزهای 8 تا 32 و میلگردهای صنعتی تا سایزهای 40 و یا حتی بیشتر تولید می‌شوند.

تفاوت در خواص مکانیکی

دیگر تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی، تفاوت در خواص مکانیکی آن‌هاست. خواص هر قطعه مهندسی تابعی از ریزساختار و ترکیب آن است. خواص مکانیکی نیز به نوع آلیاژ به‌کاررفته در ساخت و فرآیند تولید وابسته است. بنابراین، میلگردهای صنعتی که از تنوع آلیاژی بالا بهره می‌برند، رنج وسیعی از خواص مکانیکی را ارائه می‌دهند.

این خواص مکانیکی شامل استحکام کششی، سختی، انعطاف‌پذیری و قابلیت خم شدن است. میلگردها با توجه به کاربرد، مقادیر متفاوتی از خواص یادشده را دارا هستند. میلگردهای صنعتی به دلیل اینکه باید به شکل‌های مختلفی درآیند و یا قطعه ریزی شوند، باید که از انعطاف‌پذیری بسیار خوبی توأم با استحکام و سختی کافی برخوردار باشند.

در مقابل، مشخصه اصلی میلگردهای ساختمانی، برخورداری از استحکام و سختی بسیار خوب است. این خواص، به‌منظور جلوگیری از شکست‌های ناگهانی در حین وارد آمدن تنش‌های ناشی از زلزله و یا بارهای لرزشی، کششی و فشاری مهم تلقی می‌شوند.

قابلیت جوشکاری

جوشکاری مهم‌ترین روش اتصال قطعات در صنایع مختلف است. میلگردهای صنعتی به دلیل برخورداری از سطح صاف و قابلیت انعطاف‌پذیری مناسب، قابلیت جوشکاری خیلی خوبی دارند. درحالی‌که، میلگردهای ساختمانی به‌سختی جوشکاری می‌شوند. این امر به دلیل وجود آج بر روی بدنه، سختی بالا و انعطاف‌پذیری کم آن‌هاست. فورجینگ میلگرد یا جوش سر به سر میلگرد را در اینجا بخوانید.

تفاوت در کاربرد میلگرد صنعتی و ساختمانی

با توجه به تنوع بیشتر میلگردهای صنعتی ازنظر سایز، خواص و مشخصات فنی، این میلگردها کاربردهای گسترده‌تری هم نسبت به انواع میلگرد ساختمانی دارند. از مهم‌ترین کاربردهای میلگرد صنعتی می‌توان به ساخت قطعه، ساخت ماشین‌آلات، صنعت خودروسازی، ساخت پیچ و مهره و... اشاره کرد. کاربرد اصلی میلگردهای ساختمانی نیز در ساخت ستون، آرماتوربندی، ساخت خاموت و... است.

راهنمای انتخاب هوشمندانه میلگرد برای پروژه‌ها

سؤالات متداول

• چرا میلگردهای ساختمانی به صورت آجدار تولید می‌شوند؟

• آیا میلگردهای صنعتی قابلیت جوشکاری بهتری نسبت به میلگردهای ساختمانی دارند؟

• چگونه می‌توان بهترین میلگرد را برای پروژه انتخاب کرد؟