آشنایی با نحوه زیرسازی و شاسی کشی نمای ساختمان

نمای ساختمان نخستین بخش از آن است که علاوه بر جنبه‌های ظاهری و زیبایی‌شناختی، نقش مهمی هم در دوام و پایداری آن در برابر شرایط جوی مختلف دارد. هم‌چنین، این نما در صورت رعایت استانداردها، می‌تواند به‌عنوان عایق حرارت و صدا عمل کند. اما نکته‌ای که حائز اهمیت است، این است که این نما چگونه و با چه متریالی ساخته شود؟ نماهای ایجادشده با ماسه و سیمان به دلیل عمر کوتاه ناشی از ترک‌خوردگی و یا احتمال سقوط آجرها و نیز نیاز به تعمیرات، خسارات جانی و مالی زیادی را در پی خواهند داشت. اجرای نماهای سنتی و قوس‌دار نیز بسیار دشوار است. بنابراین، مهندسان به فکر استفاده از آهن در نمای ساختمان افتادند. این‌چنین، زیرسازی نمای ساختمان اهمیت یافته و نحوه اجرای صحیح و اصولی آهن کشی نمای ساختمان موردتوجه قرار گرفته است.

زیرسازی و شاسی کشی نمای ساختمان

ازآن‌جهت که نمای ساختمان نخستین لایه محافظ برای آن است، نگهداری صحیح از آن در جهت افزایش طول عمر و دوام امری ضروری است. برای این منظور از نبشی‌های فولادی استفاده می‌شود و به همین دلیل، این روش را نبشی کشی نمای ساختمان می‌نامند. نبشی کشی ساختمان در بین مهندسان به نام هایی همچون زیرسازی نمای ساختمان، آهن کشی نمای ساختمان و شاسی کشی ساختمان نیز معروف است. نبشی کشی نمای ساختمان قبل از اجرای نما انجام می‌شود و سپس نما بر روی آن سوار می‌شود.

اهمیت آهن کشی نمای ساختمان

مهم‌ترین دلایل زیرسازی نمای ساختمان عبارت‌اند از:

• ایجاد یک بستر مناسب برای اینکه مهندسان بدون هیچ محدودیتی نماهای طراحی شده را به اجرا درآورند و زیبایی ظاهری ساختمان را بهبود بخشند.
• کمک به نگهداری مصالح به‌کاررفته در نمای ساختمان و افزایش استحکام نما و جلوگیری از تخریب و یا سقوط آن‌ها.
• ایجاد لایه محافظ در برابر رطوبت و زنگ‌زدگی لایه‌های زیرین به‌وسیله آهن کشی نمای ساختمان در جهت کاهش سرعت فرسودگی و افزایش عمر.
• افزایش مقاومت نمای ساختمان در برابر تنش‌های دینامیکی و لرزه‌ای مانند زمین‌لرزه در صورت اجرای درست و اصولی شاسی کشی ساختمان.

اصول نبشی کشی ساختمان

اجرای غیراصولی و نادرست نمای ساختمان علاوه بر تأثیر روی زیبایی ظاهری سازه، موجب افت استحکام آن نیز می‌شود. این افت استحکام می‌تواند سبب ریزش نما و وارد آمدن خسارت جانی برای عابران و خسارت مالی برای صاحب پروژه شود. درنتیجه، رعایت اصول آهن کشی نمای ساختمان اهمیت می‌یابد. مهم‌ترین اصول زیرسازی نمای ساختمان شامل موارد زیر می‌شوند:

• اجرای نبشی کشی ساختمان مطابق با نقشه‌های طراحی‌شده توسط مهندسان به‌منظور رعایت استانداردها.
• انتخاب مصالح باکیفیت و مرغوب به‌منظور افزایش استحکام و بهبود ظاهر ساختمان.
• انجام دقیق عملیات تراز کردن افقی و عمودی توسط افراد مجرب و مهندسان.
• انتخاب اتصالات و پروفیل‌های مناسب و دارای حد تحمل بار بالا در صورت استفاده از نمای سنگی در ساختمان.
• استفاده از نبشی‌های گالوانیزه یا استیل یا رنگ‌آمیزی نبشی فولادی به‌منظور بهبود مقاومت به زنگ‌زدگی آن‌ها و جلوگیری از فرسودگی زودرس و افزایش طول عمر.

انواع روش ‌های زیرسازی نمای ساختمان

برای اجرای زیرسازی نمای ساختمان، توجه به نوع و جنس متریال نما مهم‌ترین پارامتر است چراکه نحوه اجرای نبشی کشی ساختمان با توجه به نوع مصالح به‌کاررفته در نما متفاوت است. در ادامه مهم‌ترین روش‌های آهن کشی ساختمان را بر اساس نوع متریال نما موردبررسی قرار می‌دهیم.

زیرسازی نمای سنگی

نماهای سنگی سنگین‌ترین نوع نما در ساختمان‌ها هستند. بنابراین، انتخاب زیرسازی مناسب که توانایی تحمل چنین وزنی را داشته باشد بسیار مهم است. ضمن اینکه، به دلیل وجود امکان ریزش نمای سنگی، باید حتماً از اتصالات مطمئن استفاده شود. بدین منظور، کنترل اتصالات نظیر پیچ‌ها، پرچ، محل جوشکاری و نوع مصالح مورداستفاده بسیار مهم است.

زیرسازی نمای سیمانی

شاسی کشی نمای سیمانی شامل استفاده از میلگرد، رابیتس و پروفیل قوطی آهنی می‌شود. دلیل استفاده از رابیتس، به اجرای نماهای سیمانی با ملات و دوغاب مربوط می‌شود. در این روش، پس از پخش ملات بر روی رابیتس، نما بر روی آن نصب می‌شود. هم‌چنین، توصیه می‌شود که رابیتس ها به‌صورت دولایه استفاده شوند و ستون‌های آن‌ها نزدیک به یکدیگر قرار گیرند تا عبور ملات و دوغاب از بین شبکه رابیتس به حداقل مقدار ممکن برسد. در مقاله رابیتس چیست ، با این نوع مقطع فولادی بیشتر آشنا شوید.

زیرسازی نمای خشک

چنانچه در اجرای زیرسازی، از ملات و دوغاب برای نگهداری نما استفاده نشود، روش یادشده زیرسازی خشک نامیده می‌شود. در این راستا، می‌توان به شاسی کشی نمای سرامیک خشک اشاره کرد. در این روش، از المان‌های افقی و عمودی برای نگهداری نما استفاده می‌شود و نیازی به وجود ملات نیست.

زیرسازی نمای کامپوزیت

نماهای کامپوزیتی به دلیل نسبت استحکام به وزن بالا، قابلیت تمیزکاری و شست و شوی آسان، مقاومت به خوردگی و غیره، بسیار موردتوجه هستند. برای نمونه می‌توان به ورق‌های کامپوزیت آلومینیوم اشاره کرد. بدین منظور، از پروفیل‌های فولادی نظیر نبشی‌ها برای زیرسازی آن‌ها استفاده می‌شود و سپس پانل‌های کامپوزیتی بر روی آن‌ها نصب می‌شوند.

زیرسازی نمای آجری

زیرسازی نمای آجری به دو صورت سنتی و خشک قابل انجام است. در روش سنتی، از دوغاب و ملات سیمان برای اجرای زیرسازی استفاده می‌شود و در روش خشک، این المان‌های فولادی هستند که در نگهداری نما نقش ایفا می‌کنند. برای ایجاد یک زیرسازی نمای آجری مطمئن در حالت خشک، از قطعات فلزی نظیر ریل، پیچ و انواع پروفیل فولادی استفاده می‌شود.

زیرسازی نمای رومی

به یکی از جذاب‌ترین نماهای موجود برای ساختمان‌ها می‌رسیم؛ نمای رومی! این نوع نما به دلیل برخورداری از اشکال هندسی زیبا و قوس‌های متعدد، یکی از زیباترین نماهای ساختمان است. اما هرچقدر این نما زیباست، اجرای زیرسازی برای آن نیز به همان نسبت دشوار است و نیاز به تخصص بالایی دارد.

زیرسازی نمای چوبی

زیرسازی نمای چوبی می‌تواند به هر دو شکل سیمانی و خشک انجام شود. از این نوع نما، تحت عنوان نمای ترموود نیز یاد می‌شود و یکی از زیباترین نماهای مورداستفاده در ساختمان‌ها است. ترموود نام چوبی پراستفاده در نمای ساختمان است.

مراحل زیرسازی نمای ساختمان

پس‌ازاینکه طراحی نمای ساختمان انجام پذیرفت، زیرسازی نمای ساختمان یا همان نبشی کشی ساختمان باید انجام شود. بدین منظور، باید که به دو موردتوجه شود. اول اینکه یک نقشه تحت عنوان نقشه شاسی کشی نمای ساختمان باید تهیه شود و بر اساس آن، اقدام به آهن کشی ساختمان نمایید. مورد دوم، انتخاب پروفیل مناسب برای شاسی کشی نما است که معمولاً از انواع نبشی‌ ، میلگرد و قوطی برای این منظور استفاده می‌شود.

مراحل آهن کشی نمای ساختمان عبارت‌اند از:

• ریسمان کشی
• استفاده از میلگرد
• استفاده از ملات
• کنترل نهایی

در مرحله ریسمان کشی نمای ساختمان، نبشی‌ها به صورت‌های افقی نصب شده و جوشکاری می‌شوند. سپس با توجه به نیاز، از میلگرد استفاده می‌شود. برای این منظور، میلگردها جوشکاری می‌شوند و سپس توری‌های رابیتس به شاسی کشی نما متصل می‌شوند. ذکر این نکته ضروری است که در صورت استفاده از میلگرد در زیرسازی نمای ساختمان، قیمت تمام‌شده زیرسازی ساختمان افزایش خواهد یافت.

استفاده از ملات نیز در صورتی واجب می‌شود که قرار باشد از نماهای سیمانی، آجری و چوبی استفاده شود تا اتصال بهتری برای آن‌ها حاصل شود. در انتها و قبل از اجرای نما، کنترل نهایی زیرسازی نما انجام می‌شود تا شاسی کشی از استحکام مناسب و برخوردار باشد و به‌خوبی نیز تراز شده باشد.

سؤالات متداول

1- شاسی کشی ساختمان به چه منظوری انجام می‌شود؟

برای ایجاد زیرسازی مناسب جهت افزایش دوام و پایداری نمای ساختمان و نیز جلوگیری از تخریب و وارد آمدن خسارات احتمالی جانی و مالی ناشی از فروریختن نما.

2- انواع روش‌های زیرسازی نمای ساختمان کدام اند؟

روش‌های آهن کشی ساختمان بر اساس نوع متریالی که در نما استفاده می‌شود متفاوت هستند.