جنگ ایران و اسرائیل: زلزله‌ای بر پیکر نحیف بازارهای ایران

حمله نظامی اسرائیل به خاک ایران اقدامی تجاوزکارانه، برخلاف موازین بین‌المللی و تهدیدی آشکار علیه صلح و ثبات منطقه‌ای است که شایسته شدیدترین محکومیت‌هاست. در این میان، حادثه دل‌خراش و جان‌باختن تعدادی از هم‌وطنان بی‌گناهمان، عمق فاجعه و بهای سنگین این دشمنی را بیش‌ازپیش نمایان کرده است. بادلی آکنده از اندوه، با خانواده‌های داغدار ابراز همدردی می‌کنیم و خواستار پاسخ‌گویی بین‌المللی در برابر این جنایت و دفاع قاطع از حاکمیت و امنیت ملی ایران هستیم.

👈 قیمت به‌روز آهن بعد از جنگ

تحلیل اثرات ژئوپلیتیک جنگ ایران و اسراییل

در روزهایی که صدای شلیک و انفجار از درون شهرهای ایران می‌آید باید گفت یک آژیر خطر از درون بازارهای مالی و اقتصادی داخلی و جهانی نیز به صدا در آمده است. درگیری نظامی مستقیم میان ایران و اسرائیل که سال‌ها در سایه جنگ‌های نیابتی و تنش‌های دیپلماتیک جریان داشت، حالا به سطحی از تقابل رسیده که نه تنها توازن منطقه‌ای، بلکه ساختارهای اقتصادی و بازارهای جهانی را نیز با تهدیدی واقعی مواجه می‌کند. مسئله‌ای که دوباره منطقه خاورمیانه و ایران را در آستانه بحرانی تمام‌عیار قرار داده است.

در این مطلب سعی می‌کنیم تحلیل عمیقی از تأثیر جنگ ایران و اسراییل بر بازارهای داخلی ایران، وضعیت بازار جهانی انرژی، واکنش سرمایه‌گذاران، تعطیلی بورس و رفتار بازیگران اقتصادی انجام دهیم و درنهایت بتوانیم چشم‌اندازی از بازار ارز و بازار آهن را برای فعالان ترسیم نماییم.

تأثیر جنگ ایران و اسرائیل بر بازارهای داخلی

با شروع اولین دور از حملات مستقیم میان ایران و اسرائیل، شورای عالی امنیت ملی ایران در اقدامی بی‌سابقه دستور تعطیلی سه‌روزه بورس تهران را صادر کرد. هم‌زمان با این تصمیم، فعالیت صرافی‌های آنلاین و پلتفرم‌های رمز ارزی داخلی متوقف شد و امکان برداشت و واریز از حساب‌ها تا اطلاع ثانوی غیرفعال گردید. این اقدامات، هرچند در ظاهر برای جلوگیری از هجوم احساسی سرمایه‌گذاران و کنترل بازار طراحی شده بود، اما در عمل به موجی از بی‌اعتمادی و نگرانی دامن خواهد زد.

بسیاری از فعالان اقتصادی و صاحبان سرمایه که پیش‌تر نیز با چالش‌های ساختاری اقتصاد ایران درگیر بودند، حالا خود را در وضعیتی می‌بینند که حتی دسترسی به سرمایه‌شان نیز با مانع مواجه شده است. انسداد نقدینگی، در بازار سرمایه‌ هم به چشم می‌خورد: شاخص کل بورس پیش از تعطیلی با افتی ۴.۵ درصدی مواجه شده بود و بسیاری از نمادهای بزرگ با صف فروش سنگین بسته شدند.

جنگ ایران و اسراییل و افزایش ریسک‌های سرمایه‌گذاری

در شرایطی که نا اطمینانی به اوج رسیده، فرار سرمایه تنها یک واکنش هیجانی نیست بلکه پاسخی منطقی به فضای سیاسی پرتنش است. فعالان اقتصادی، به‌ویژه در بخش خصوصی، با تجربه بحران‌های مشابه در دهه‌های گذشته، به‌خوبی آموخته‌اند که جنگ نه‌تنها قواعد اقتصاد را برهم می‌زند، بلکه مسیر بازگشت ثبات نیز طولانی پرهزینه خواهد بود. هم‌چنین محدودیت شدید در جابجایی ارز و انسداد کانال‌های رسمی مالی می‌تواند خود به رشد بازار سیاه و تشدید نوسانات ارزی منجر شود.

صنایع فولاد و پتروشیمی در تیررس

ازجمله رخدادهای نگران‌کننده در این جنگ، هدف قرار گرفتن تأسیسات صنعتی راهبردی ایران، ازجمله پالایشگاه‌ها، مجتمع‌های پتروشیمی و کارخانه‌های فولادی است. بر اساس گزارش‌های رسمی و غیررسمی، در اولین ساعات درگیری، چندین کارخانه صنعتی در شهرهای مختلف به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم دچار آسیب شده‌اند.

این حملات تأثیر مستقیم بر تولید فولاد، کاهش ظرفیت پالایش و قطع زنجیره تأمین مواد اولیه در صنایع را دارند. به‌ویژه در حوزه فولاد، کارخانه‌هایی که در نزدیکی آب‌های جنوبی یا خطوط انتقال گاز قرار دارند، با خطر توقف کامل یا افت تولید مواجه شده‌اند. همچنین اختلال در شبکه پتروشیمی، عرضه‌ی مواد اولیه برخی صنایع پایین‌دستی مانند پروفیل‌سازی، ورق‌سازی و حتی تولید سیمان و کاشی را نیز با چالش مواجه کرده است.

تاثیر جنگ ایران و اسراییل بر زنجیره تامین و توزیع

با آغاز جنگ و حملات موشکی، امنیت جاده‌ها، خطوط ریلی و حتی بنادر صادراتی به خطر می‌افتد. در کنار آن، صنایع بزرگ به‌ویژه فولاد و سیمان به‌شدت به گاز طبیعی و برق وابسته‌اند. قطع موقت یا کاهش فشار گاز در جنوب و غرب کشور برای تأمین مصارف خانگی و اضطراری، واحدهای صنعتی را وارد بحران جدیدی کرده است.

علاوه بر آن، رانندگان باری و شرکت‌های لجستیک نیز با افزایش ریسک تردد در برخی مسیرها، بارگیری به مقصد شهرهای مرزی یا جنوبی را متوقف کرده یا با نرخ‌هایی بسیار بالاتر انجام می‌دهند. نتیجه آن است که حمل مواد اولیه مانند سنگ‌آهن، آهن اسفنجی و محصولات نهایی همچون میلگرد و تیرآهن با کندی، گرانی و اختلال همراه خواهد شد.

قیمت نفت، بازار جهانی انرژی و پیامدهای تنگه هرمز

یکی از مهم‌ترین تبعات ژئوپلیتیکی جنگ ایران و اسرائیل، خطر انسداد تنگه هرمز به‌عنوان گلوگاه حیاتی انرژی جهان است. روزانه نزدیک به ۲۰ میلیون بشکه نفت خام و فرآورده‌های نفتی از این مسیر راهبردی عبور می‌کند و هرگونه اختلال در آن، بلافاصله بر قیمت جهانی انرژی تأثیر می‌گذارد.

بازارهای جهانی در روزهای نخست حمله اسراییل به ایران، به‌سرعت واکنش نشان دادند. برخی تحلیل‌گران از احتمال رسیدن قیمت نفت به ۱۲۰ دلار در صورت تداوم جنگ و تهدید مستقیم تنگه هرمز خبر داده‌اند. چنین افزایشی نه‌تنها تورم جهانی را دامن خواهد زد، بلکه هزینه انرژی برای کشورهای واردکننده مانند چین، هند و اروپا را به‌شدت افزایش می‌دهد.

بازار طلا و ارز در روزهای جنگ ایران و اسراییل

با تشدید جنگ ایران و اسراییل، بازار طلا و ارز در ایران بار دیگر در کانون توجه قرار گرفت. قیمت دلار، با وجود انسداد صرافی‌های آنلاین، در بازار غیررسمی در عرض چند روز بیش از ۱۵ درصد افزایش یافت. قیمت سکه امامی نیز گران شد. این رشد قیمتی البته نه حاصل افزایش تقاضای واقعی، بلکه نتیجه نگرانی‌های روانی و تلاش برای حفظ ارزش دارایی‌ها بود.

فعالان بازار معتقدند اگر مسیر جنگ ادامه یابد، ورود منابع نقدی به بازارهای امن‌تر مانند طلا و ارز افزایش بیشتری خواهد یافت و بانک مرکزی برای مهار این وضعیت، ناچار به مداخله‌های سنگین و احتمالاً پرهزینه خواهد شد.

سردرگمی بازار آهن در جنگ ایران و اسراییل

یکی از مهم‌ترین پیامدهای جنگ ایران و اسراییل، نابودی چشم‌انداز اقتصادی در سطح کلان است. سرمایه‌گذار و خریدار برای تصمیم‌گیری، نیاز به ثبات، پیش‌بینی‌پذیری و افق روشن دارد. جنگ، تمام این عناصر را نابود می‌کند. چه در حوزه صنعت، چه در بازار مسکن، چه در فعالیت‌های خدماتی، اکنون هیچ بازیگری نمی‌داند که برنامه‌ریزی برای حتی یک‌ ماه آینده معنا دارد یا نه.

این بلاتکلیفی به‌طور خاص به بخش خصوصی آسیب می‌زند. بنگاه‌ها و شرکت‌های فروش آهن که در سال گذشته و به‌واسطه کاهش نسبی تورم و امید به مثبت بودن مذاکرات تلاش کرده بودند مسیر توسعه یا نوسازی را آغاز کنند، حالا با تشدید عدم کسب درامد و تأمین هزینه‌ها درگیر خواهند شد. این پدیده در صورت استمرار، نه‌تنها رکود اقتصادی را عمیق‌تر می‌کند بلکه نرخ بیکاری و فقر را نیز افزایش می‌دهد.

تاثیر جنگ ایران و اسراییل بر قیمت آهن آلات در ایران

بازار آهن‌آلات در سال‌های اخیر همواره با نوسانات ارزی، تحولات ساختاری و رکود در ساخت‌وساز درگیر بوده، اما جنگ ایران و اسرائیل تأثیری فراتر از یک تکانه ساده بر این بازار دارد. احتمالاً در روزهای ابتدایی بحران، قیمت میلگرد و تیرآهن در بازار آزاد با رشد حدود ۱۰ تا ۱۵ درصدی مواجه شود؛ اما نکته مهم‌تر از رشد قیمت، رکود معاملاتی و احتیاط شدید خریداران و فروشندگان است که مشخصه اصلی این روزهای بازار آهن است.

با بسته شدن موقت بورس کالا و عدم شفافیت در عرضه شمش، بازار آهن دچار اختلال در کشف قیمت آهن آلات خواهد شد. از سوی دیگر، واردکنندگان و تولیدکنندگان نگران افزایش هزینه‌های لجستیکی و قطعی احتمالی برق و گاز صنایع هستند که می‌تواند منجر به کاهش عرضه و افزایش فشار بر قیمت‌ها شود.

عرضه و تقاضای آهن در سایه جنگ ایران و اسراییل

کارخانه‌های تولیدکننده، از یک‌سو با قطعی یا محدودیت گاز، برق و مواد اولیه مواجه‌اند و از سوی دیگر نگران حملات هدفمند یا تحریم‌های سنگین‌تر هستند. درنتیجه، میزان تولید کاهش یافته، زمان تحویل طولانی‌تر شده و فروش عمده آهن آلات نیز با احتیاط و شرط نقدی بودن انجام می‌شود.

خریداران خرد آهن آلات و پروژه‌های ساختمانی نیز فعلاً در حالت انتظار به‌سر می‌برند. با شروع جنگ ایران و اسراییل، بازار مسکن که رابطه مستقیمی با تقاضای مقاطع طویل فولادی دارد، در آستانه رکودی سنگین‌تر از قبل قرار گرفته است.

توصیه‌های اقتصادی برای فعالان در بحران

در شرایط بحرانی، دو اشتباه مرگبار وجود دارد: یا اسیر هیجان شدن، یا انفعال مطلق. توصیه‌هایی برای فعالان اقتصادی در این دوره بحرانی عبارت‌اند از:

1. تنوع‌بخشی به دارایی‌ها: وابستگی کامل به یک بازار (مثلاً ارز، طلا یا سهام) در چنین فضایی بسیار پرریسک است. ترکیبی از دارایی‌های امن، فیزیکی و نقدی پیشنهاد می‌شود.
2. حفظ نقدینگی: در شرایط عدم قطعیت، نقدینگی حکم اکسیژن دارد. تصمیم‌گیری با پول نقد، همیشه آسان‌تر و دقیق‌تر است.
3. بررسی فرصت‌های صادراتی: برخی صنایع، به‌ویژه با کاهش ارزش ریال، ممکن است مزیت صادراتی پیدا کنند. شناسایی این حوزه‌ها ارزشمند است.
4. خرید سنگین نکنید، صبر کنید: چه در بازار آهن، چه طلا و چه ملک؛ خریدهای بزرگ در اوج بحران می‌تواند فاجعه‌بار باشد. تحلیل و صبر، ابزار بقا هستند.
5. ارتباط با تحلیل‌گران و خبرگان بازار: تصمیم‌گیری فردی در دوره جنگ، شانس خطا را افزایش می‌دهد. استفاده از مشاوره و شبکه‌های حرفه‌ای را جدی بگیرید.
6. مذاکره با تأمین‌کنندگان و حمل‌ونقل:  برای تنظیم قراردادهای منعطف و کوتاه‌مدت
7. نگهداری ذخایر سوختی یا جایگزین: برای ادامه تولید در شرایط اضطراری

سخن پایانی؛ نجات بازارها در زیر سایه جنگ

جنگ ایران و اسراییل همانند تلفات انسانی، در حوزه اقتصاد مانند سیلی ویرانگر عمل می‌کند. هدف‌گیری زیرساخت‌های صنعتی، اختلال در حمل‌ونقل، کمبود سوخت، رکود بازار و نا اطمینانی گسترده، اقتصاد ایران را با چالشی کم‌سابقه مواجه خواهد کرد. البته برای ایران، با ساختار اقتصادی شکننده و انزوای بین‌المللی، هزینه این جنگ به‌مراتب سنگین‌تر تمام خواهد شد. برای ایران، حفظ تنگه هرمز، کنترل بازار داخلی، حفظ اعتماد سرمایه‌گذاران و بازگشت به مسیر دیپلماسی، شاید سخت‌ترین اما تنها گزینه نجات در این بزنگاه تاریخی باشد. در صورت نیاز به هرگونه مشاوره برای عبور از این روزهای سخت بازار آهن می‌توانید با کارشناسان فولاد ایرانیان با شماره 42214 021 تماس بگیرید.