بررسی مشخصات فنی و کاربرد انواع ناودانی شیروانی
دسترسی سریع به محتوای مقاله
حتماً تابه‌حال سقف‌های شیب‌دار را بر روی خانه‌های شمال کشور مشاهده کرده‌اید. این نوع سقف‌ها در جلوگیری از تجمع آب برف و باران در این نواحی که شرایط جوی ناپایدار است کاربرد دارند. اما در برخی موارد استفاده از سقف‌های شیب‌دار به دلیل احتمال تخریب در برابر وزش بادهای شدید توصیه نمی‌شود. در چنین مواقعی باید از ناودانی شیروانی برای ساخت سقف استفاده شود. آیا کارایی و مشخصه‌های انواع ناودانی شیروانی به‌گونه‌ای است که جایگزین سقف‌های شیب‌دار شوند؟ این نوع ناودانی‌ها چگونه تولید می‌شوند؟ آیا قیمت ناودانی شیروانی برای استفاده از آن‌ها به‌جای دیگر انواع سقف‌ها به‌صرفه است؟
ناودانی شیروانی چیست؟
ناودانی شیروانی دسته‌ای از خانواده ناودانی‌هاست که در ساخت انواع سقف مورداستفاده قرار می‌گیرد و جایگزین مناسبی برای سقف‌های شیب‌دار است. این مقاطع که به شکل U یا C هستند، به‌منظور هدایت آب برف و باران از سقف و انتقال آن‌ها به زمین مورداستفاده قرار می‌گیرند. همانند سایر ناودانی‌ها، ناودانی شیروانی نیز از یک جان و دو بال متصل به جان تشکیل شده است اما برای نام‌گذاری اجزای آن یک سری اصطلاحات دیگر نیز به کار برده می‌شود که عبارت‌اند از:
- ورودی ناودانی: این بخش به دو صورت سر باز یا سربسته بوده و محل قرارگیری آن در سازه‌های مختلف متفاوت است و از شکل و ظاهر ساختمان تأثیر می‌پذیرد. محل قرارگیری ورودی ناودانی در پایین‌ترین قسمت پشت‌بام است.
- ورودی سر باز: این قسمت به دو شکل در ساختمان‌ها دیده می‌شود ورودی سر باز با نمای بام مخلوط شده و به یک شکل واحد درمی‌آید.
- ورودی سربسته: این قسمت از ناودانی شیروانی در دیواره ساختمان و زیر نمای بام و به‌صورت یک قسمت جدا قرار می‌گیرد.
- بدنه یا جان ناودانی: بدنه ناودانی شیروانی بر اساس شکل ساختمان، محل قرارگیری سازه و مصالح مورداستفاده به دو شکل شیاری یا شره‌ای ساخته می‌شود. نوع شیاری تمام آب سقف سازه را جمع کرده و به پایین منتقل می‌کند. اما در مدل شاره‌ای آب ابتدا توسط یک سری لوله به ناودانی منتقل شده و سپس به بیرون هدایت می‌شود.
- بخش انتهایی ناودانی: این قسمت اهمیت ویژه‌ای در ناودانی‌های بدنه شاره‌ای دارد و به‌منظور مقاومت بیشتر در برابر خوردگی از آلومینیوم برای ساخت آن استفاده می‌شود.
انواع ناودانی شیروانی کدام اند؟
ناودانی‌های شیروانی بر اساس شکل ظاهری به دو نوع ناودانی شیروانی لندنی و ناودانی شیروانی جعبه‌ای تقسیم می‌شوند. لازم به ذکر است که این ناودانی‌ها در بازار با نامه‌ای دیگری هم یافت می‌شوند که ازجمله آن‌ها می‌توان به آبرو گرد، آبرو فیتیله‌ای و آبرو مخفی برای شیروانی لندنی و آبرو مستطیلی و آبرو چهارگوش برای شیروانی جعبه‌ای اشاره کرد.
ناودانی آبرو لندنی که در سقف‌های شیب‌دار به کار برده می‌شود حاوی یک بخش در قسمت انتهایی خود است که آب برف و باران در آن جاری شده و از سمت دیگر آن خارج می‌شود. استفاده از این نوع ناودانی مزایایی ازجمله نصب سریع و راحت، مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و استحکام مناسب را به دنبال دارد. استفاده از اکسید تیتانیوم در ناودانی شیروانی سبب افزایش مقاومت به خوردگی آن‌ها شده و از پوسیدگی و پوسته‌پوسته شدن ناودانی در شرایط جوی ناپایدار و در طول زمان جلوگیری می‌شود.
نوع دیگر از انواع ناودانی شیروانی، ناودانی جعبه‌ای است که از نظر ساختار متفاوت از آبرو لندنی است. برای ساخت ناودانی شیروانی جعبه‌ای از ساندویچ پانل و ورق گالوانیزه استفاده می‌شود و این امر سبب می‌شود تا مقاومت ناودانی جعبه‌ای کمتر از ناودانی لندنی باشد. هم‌چنین، این نوع ناودانی از نظر قطر و زیبایی ظاهری متفاوت از نوع لندنی است.
روش های تولید انواع ناودانی شیروانی
همچون دیگر ناودانی‌های فولادی، انواع ناودانی شیروانی هم به دو روش پرسی و فابریک تولید می‌شوند. استاندارد تولید ناودانی‌های شیروانی شامل موارد زیر می‌شوند:
- استاندارد فرانسوی AFN 45-255
- استاندارد آلمانی DIN-1026
- استاندارد اروپایی EN 10365 (مخصوص تولید ناودانی‌های بال شیب‌دار UPN)
- استاندارد اروپایی EN 10025-1/2 (مخصوص تولید ناودانی‌های بال موازی UPE)
- استاندارد آلمانی اروپایی DIN EN ISO 12944-3 (مخصوص تولید ناودانی‌های مقاوم در برابر خوردگی)
در روش پرسی، ورق‌های فولادی که اغلب از نوع گالوانیزه هستند، توسط دستگاه پرس شکل داده می‌شوند. این شکل‌دهی شامل ایجاد لبه‌های گرد داخلی می‌شود. در انتها نیز ناودانی‌های تولیدشده در طول استاندارد برش زده می‌شوند. ناودانی‌های شیروانی تولیدشده به روش پرسی از دقت ابعادی بالاتری بهره می‌برند.
روش فابریک تولید ناودانی شامل استفاده از شمش‌های فولادی و انجام فرآیند نورد گرم در دمایی بالاتر از 1100 درجه سانتی‌گراد بر روی آن‌هاست که لبه‌های داخلی تیز و دقت ابعادی کمتری را برای آن‌ها به دنبال دارد. پس‌ازاینکه مقطع ناودانی شکل مخصوص به خود را پیدا کرد، در طول استاندارد برش زده می‌شود. تفاوت ناودانی پرسی و فابریک در روش تولید منجر به تفاوت در خواص ناودانی‌های شیروانی می‌شود که تفاوت قیمت را نیز برای آن‌ها به همراه دارد.
کاربردهای ناودانی شیروانی
بااینکه ناودانی‌ها کاربردهای گسترده‌ای در ساختمان‌سازی و صنایع مختلف دارند اما انواع ناودانی شیروانی همان‌طور که از نام آن‌ها مشخص است، تنها به‌منظور ساخت سقف‌های شیروانی مورداستفاده قرار می‌گیرند. این سقف‌ها می‌تواند از نوع ساختمانی یا صنعتی باشد که عبارت‌اند از:
- سقف ساختمان‌های شیب‌دار
- آلاچیق سازی با سقف شیب‌دار
- فلاشینگ‌های قوسی شکل یا هلالی
- سقف انواع سوله و سالن‌ها
نحوه اجرا و نصب ناودانی شیروانی
نصب و اجرای ناودانی شیروانی، از اهمیت بسزایی برخوردار است و به‌دقت بالایی نیاز دارد. به این دلیل که عدم دقت در زمان نصب ناودانی ممکن است خسارت‌هایی را برای سقف به همراه داشته باشد. ازآنجایی‌که وظیفه انواع ناودانی شیروانی هدایت آب پشت‌بام است، نصب آن‌ها بر روی پشت‌بام اهمیت زیادی دارد. چراکه وجود آن باعث می‌شود که آب برف و باران به داخل ساختمان و دیوارها نفوذ نکند و موجب لکه شدن دیوارها و یا در موارد شدید، موجب تخریب دیوارها و سقف نشود.
در ابتدا باید طول سقف اندازه‌گیری شود و متناسب با آن ناودانی شیروانی خریداری شود. برای اندازه‌گیری طول سقف نیز باید محلی که حدود 30 سانتی‌متر از لبه پشت‌بام فاصله دارد، علامت‌گذاری شود. ضمن اینکه، شیب بام هم باید محاسبه شود. برای این منظور باید از علامت‌هایی که در انتهای ناودانی گذاشته می‌شود استفاده کرد تا شیب را به دست آورید. علامت‌گذاری باید تا قسمت پایین ناودانی که نزدیک به زمین است، انجام شود. در قسمت انتهایی ناودانی باید قسمت‌های مختلف مانند گوشه و براکت توسط دریل و پیچ نصب شود.
در این مرحله باید قطعات براکت توسط اتصال‌دهنده به یکدیگر وصل شوند. برای این منظور تمام طول ناودانی با مقداری چسب سیلیکون آغشته شده تا درزگیری ناودانی به‌طور کامل انجام شود. سپس قطعه زانو را پس از اندازه‌گیری به پایین ناودانی متصل کرده و در انتها پایه‌های صفحات براکتی باید به ناودانی متصل شوند.
جمع‌بندی
انواع ناودانی شیروانی که به آن‌ها شیروانی سقف نیز گفته می‌شود نوع خاصی از ناودانی‌های فولادی هستند که به‌منظور انتقال آب از پشت‌بام و سقف سازه‌های مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرند. این مقاطع معمولاً از جنس گالوانیزه هستند تا در مواجهه با رطوبت دچار خوردگی نشوند. ناودانی‌های شیروانی در دو نوع لندنی و جعبه‌ای در بازار موجودند و مشابه با سایر ناودانی‌ها در دو نوع پرسی و فابریک تولید می‌شوند.
سؤالات متداول
1- ناودانی شیروانی چیست؟
نوعی ناودانی فولادی یا گالوانیزه که برای انتقال آب بر روی پشت‌بام و زیر سقف سازه‌های مختلف نصب می‌شود.
2- انواع سقف شیروانی کدام اند؟
این نوع مقاطع از نظر روش ساخت به دو نوع پرسی و فابریک و از نظر شکل و ظاهر به دو نوع لندنی یا ابرو و جعبه‌ای تقسیم می‌شوند.
3- ناودانی شیروانی از چه بخشهایی تشکیلشده است؟
ورودیها شامل ورودی سر باز و سربسته، بدنه یا جان، بال ناودانی و قسمت انتهایی بسته از مهمترین بخشهای انواع سقف شیروانی هستند.