ساخت ابزار با آهن ؛ ساخت تبر و چاقو با آهن و فولاد
دسترسی سریع به محتوای مقاله
اگر در انبار منزل، کارگاه یا محل کار قطعاتی از آهن آلات قراضه پیدا کردید و خواستید که آن‌ها را دور بریزید، به شما پیشنهاد می‌کنیم که از آن‌ها برای ساخت ابزار استفاده نمایید. این ابزارآلات می‌توانند چاقو، تبر و وسایل دیگری ازاین‌دست باشند. این ابزارها برای مصارفی مانند طبیعت‌گردی، استفاده برای مصارف شخصی، کاربردهای آشپزی و... می‌توانند مورداستفاده قرار گیرند. به دلیل گران بودن قیمت آهن، درصورتی‌که از این قطعات بتوانید ابزارهای کاربردی بسازید، می‌توانید در هزینه تهیه ابزار جدید و نیز در مصرف مواد اولیه صرفه‌جویی نمایید. حال این سؤال پیش می‌آید که از چه نوع آهن آلاتی می‌توان چنین ابزارهایی را ساخت؟ با ما همراه باشید تا نحوه ساخت تبر و چاقو با آهن آلات قراضه را به شما آموزش دهیم.
با چه قطعاتی می توان تبر و چاقو ساخت؟
با اینکه با تمام مقاطع آهنی و فولادی می‌توان ابزارهایی را ساخت، اما استفاده از برخی آن‌ها مشروط به ذوب و ریخته‌گری است تا شکل ابزار از طریق ذوب ریزی حاصل شود. ازآنجایی‌که دسترسی به کوره ذوب و ابزارهای ریخته‌گری برای همه افراد مقدور نیست، در اینجا روش ساخت تبر و چاقو را با قطعات آهنی فرسوده مرسوم بررسی می‌کنیم. رایج‌ترین قطعات فرسوده‌ای که می‌توان با آن‌ها تبر و چاقو ساخت عبارت‌اند از:
- میلگرد فولادی
- چرخ‌دنده‌ها
- بلبرینگ‌ها
- تیغه‌های برش
ساخت چاقو با میلگرد
حجم مصرف میلگرد آن‌قدر بالاست که حتماً می‌توانید تکه‌هایی از آن را به‌عنوان قراضه آهن بیابید. اگر این تکه میلگرد دارای طول حداقل نیم متر باشد، می‌توانید به‌جای دور ریختن آن، استفاده بهینه‌ای از این محصول نمایید. ساخت چاقو با میلگرد نمونه‌ای از استفاده مفید از میلگرد قراضه است.
مراحل ساخت چاقو با میلگرد:
ابتدا میلگرد را در اندازه دلخواه برش بزنید. سپس آن را تا نصف طولش حرارت دهید تا رنگ میلگرد به سرخی درآید. پس‌ازآن، قسمت حرارت دهی شده را با ضربات چکش فورج کنید. فورج کردن یا فورجینگ اصطلاحی است که معنای آن آهنگری بوده و به فرآیند شکل‌دهی مواد با ضربات چکش در مقیاس‌های مختلف اطلاق می‌شود. این محل از میلگرد را باید آن‌قدر چکش بزنید تا به ضخامت دلخواه موردنظر شما برسد. این قسمت همان تیغه چاقوی شماست. لازم به ذکر است برای اینکه یک تیغه تیز و زیبا از فرآیند فورج حاصل شود، مقداری شیب در تیغه ایجاد کنید به‌طوری‌که ضخامت لبه تیز چاقو کمتر شود.
پس از تمام‌کاری قسمت تیغه، نوبت به ساخت دسته چاقو می‌رسد. برای این منظور می‌توانید از چوب یا خود همان میلگرد استفاده نمایید. درصورتی‌که بخواهید دسته چاقوی شما از جنس همان میلگرد باشد، کافی است این بار قسمت انتهایی دیگر میلگرد را حرارت دهید و با ضربات چکش، آن را به شکل دلخواه دربیاورید. به‌منظور تیزتر کردن تیغه چاقو، با سنگ فرز لبه آن را بهبود دهید. در اینجا فرآیند ساخت چاقو با میلگرد به اتمام می‌رسد اما برای اینکه ظاهر چاقو را بهتر نمایید، باید با سوهان، سنباده و دیگر ابزارها آن را به‌خوبی پرداخت‌کاری کنید.
ساخت چاقو با بلبرینگ
بلبرینگ فرسوده یکی دیگر از قطعاتی است که می‌توانید پس از اتمام عمر مفید آن و یا پس از خرابی وسیله نقلیه‌ای که این قطعه در آن به کار رفته است، از آن برای ساخت چاقو استفاده نمایید. اما چگونه می‌توان از بلبرینگ چاقو ساخت؟
مراحل ساخت چاقو با بلبرینگ:
ابتدا حلقه دور بلبرینگ را جدا کنید و آن را از وسط برش بزنید. سپس آن را حرارت دهی کرده و پس اینکه به دمای لازم برای عملیات فورج رسیده، با ضربات چکش آن را از حالت خمیده خارج کرده و به‌صورت یک تیغه درآورید.
سپس ضخامت نصف طول تیغه را به‌مرور کاهش دهید تا از این قسمت به‌عنوان دسته چاقو استفاده شود. پس‌ازآن، نیمه دیگر تیغه را پس از حرارت دهی، چکش‌کاری کنید تا به ضخامت و شکل دلخواه تیغه چاقو درآید.
در مرحله بعد، کل تیغه را پرداخت‌کاری نمایید. سپس به‌منظور افزایش سختی و استحکام تیغه، آن را در دمای مناسب عملیات حرارتی کرده و در محیط مناسب (آب، آب‌نمک، روغن یا هوا) کوئنچ نمایید.
در انتها نیز بنا به سلیقه خود می‌توانید دسته چاقو را به صورت‌های مختلفی از چوب یا فرم دهی همان تیغه، طراحی کرده و بسازید.
ساخت تبر با میلگرد
ساخت چاقو با میلگرد آجدار در قسمت قبل توضیح داده شد، اما شاید تصورش را نمی‌کردید که با میلگرد بتوان تبر هم ساخت! برای ساخت تبر با میلگرد نیاز به طول بیشتری از این قطعه دارید. ابتدا نقشه‌ای از طرح تبر موردنظر را تهیه کنید و سپس بر اساس آن اقدام به خم‌کاری و شکل‌دهی میلگرد نمایید. برای اینکه بتوانید میلگرد را به‌راحتی خم‌کنید، محل موردنظر را با شعله حرارت دهید. پس از انجام فرآیند خم کردن و حاصل شدن شکل کلی تبر، باید تیغه و لبه تبر را شکل بدهید. برای این منظور محل تیغه را از طریق حرارت دهی به دمای لازم رسانده و به‌وسیله ضربات چکش آن را به ضخامت مطلوب و دلخواه برسانید.
در مرحله بعدی، تمام گوشه‌های تیز اضافی اطراف تبر را به‌وسیله سنگ‌زنی پرداخت نمایید. مرحله انتهایی نیز استفاده از سنباده برای تمام‌کاری و جلا دادن به تیغه تبر است. ازآنجایی‌که در ساخت تبر با میلگرد، دسته تبر در واقع قسمتی از همان میلگرد مورداستفاده است، برای راحتی در دست گرفتن تبر می‌توانید دور دسته آن را با نوارهای پارچه‌ای یا طناب کنفی بپیچید.
ساخت تبر با چرخ دنده
حتماً با دیدن این عنوان تعجب کرده‌اید. اما باید بگوییم ساخت تبر با چرخ دنده یکی از بهترین ایده‌ها برای استفاده مجدد از این قطعه فلزی فرسوده است. برای ساخت تبر با چرخ دنده، باید ابتدا شکل تیغه تبر را در چرخ دنده توسط ابزارهای برشی ایجاد نمایید. سپس دنده‌ها را از روی دیسک چرخ دنده حذف نمایید و عملیات پرداخت‌کاری و شکل‌دهی لبه تیغه را انجام دهید.
برای اینکه سطح تیغه به جلای مناسب برسد، از سنباده‌های با مش مختلف استفاده نمایید. چنانچه از مقاومت تیغه چرخ دنده مورداستفاده اطمینان ندارید، می‌توانید با انجام عملیات حرارتی سخت‌کاری، سختی و استحکام تیغه تبر را افزایش دهید. در انتها برای تکمیل فرآیند ساخت تبر با چرخ دنده، از چوب برای ساخت دسته تبر استفاده نمایید.
لازم به ذکر است یکی دیگر از ابزارهایی که برای ساخت تبر مناسب است، تیغه دستگاه برش است. البته این تیغه‌ها باید از ضخامت مناسبی برخوردار باشند تا به‌راحتی دچار خمیدگی و شکست در حین استفاده نشوند.
جمع‌بندی
در این مقاله سعی کردیم روش ساخت ابزار مانند ساخت تبر و چاقو را با قطعات فرسوده دورریختنی مانند میلگرد قراضه، بلبرینگ و چرخ دنده مصرف‌شده و... آموزش دهیم. البته برای ساخت این ابزارها می‌توان از قطعات آهنی دیگری نیز استفاده کرد. همچنین، می‌توانید به سلیقه خود طراحی این ابزارآلات را تغییر دهید. چنانچه تجربه ساخت ابزارهای این‌چنینی را با هر نوع آهن آلات دارید، آن را در قسمت کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.