تفاوت فولاد ck45 و st52 ، مقایسه خواص و کاربرد ها
دسترسی سریع به محتوای مقاله
فولادها پرکاربردترین مواد فلزی هستند که در گریدهای مختلفی تولید می‌شوند. دو گرید فولاد ck45 و فولاد st52 از رایج‌ترین فولادهای مورداستفاده در صنعت هستند. اما هرکدام برای چه کاربردی مناسب است؟ خرید کدام‌یک به‌صرفه‌تر است؟ تفاوت فولاد ck45 و st52 چیست و کدام‌یک بهتر است؟ در این مقاله به هریک از این سوال‌ها پاسخ می‌دهیم.
مقایسه فولاد ck45 و st52 تفاوت‌های آن‌ها را به‌خوبی مشخص می‌کند تا با اطلاعات فنی کامل به خرید این نوع ورق‌های فولادی اقدام کنید. در صورت لزوم قیمت ورق st52 را می‌توانید در این لینک مشاهده نمایید.
تفاوت فولاد ck45 و st52
اگرچه که هر دو نوع فولاد ck45 و st52 از نوع فولادهای کربنی هستند، اما وجود یک سری تفاوت‌ها در خواص، منجر به تفاوت در کاربرد آن‌ها شده است. ضمن اینکه، انجام برخی فرآیندها نظیر جوشکاری نیز الزامات متفاوتی را برای هر یک از آن‌ها به همراه دارد.
مهم‌ترین تفاوت فولاد ck45 و st52 شامل موارد زیر می‌شود:
- ترکیب شیمیایی
- خواص مکانیکی
- قابلیت جوشکاری
- کاربرد
در ادامه به بررسی هر یک از پارامترهای گفته‌شده به‌منظور مشخص شدن فرق فولاد ck45 و st52 می‌پردازیم. همچنین برای شناخت بیشتر، پیشنهاد می‌شود که ابتدا مقاله ورق st52 چیست را مطالعه نمایید تا در ادامه با دید روشن‌تری به بررسی تفاوت‌های این ورق و فولاد ck45 بپردازید.
تفاوت فولاد ck45 و st52 از نظر ترکیب شیمیایی
تفاوت ورق‌های ck45 و st52 ازنظر ترکیب شیمیایی شامل دو حالت است. نخست تفاوت در عنصر آلیاژی اصلی یعنی کربن و سپس تفاوت در سایر عناصر آلیاژی که برخی از آن‌ها در هر دو فولاد مشترک هستند اما ممکن است مقادیر آن‌ها متفاوت باشد. فولادهای ساده کربنی بر اساس میزان کربن به دسته‌های کم‌کربن، کربن متوسط و پرکربن تقسیم می‌شوند.
اینکه فولاد کم‌کربن چه میزان کربن دارد بر اساس استانداردهای مختلف متفاوت است. اما به‌طورکلی، فولادهایی که کمتر از 0.2 درصد کربن دارند در دسته فولادهای کم‌کربن، آن‌هایی که بین 0.2 تا 0.5 درصد کربن دارند جزو کربن متوسط و بالای 0.5 درصد نیز در دسته فولادهای پرکربن قرار می‌گیرند.
بنابراین، فولاد ck45 که 0.45 درصد کربن دارد، نوعی فولاد کربن متوسط است و فولاد st52 که حدود 0.2 درصد کربن دارد، در دسته فولادهای کم‌کربن قرار می‌گیرد. جدول زیر تفاوت در ترکیب شیمیایی فولادهای ck45 و st52 را به‌خوبی نشان می‌دهد.
تفاوت از نظر خواص مکانیکی
وجود مقدار کربن متفاوت در ترکیب شیمیایی این دو فولاد، دلیل اصلی تفاوت در خواص مکانیکی همچون استحکام کششی، سختی و انعطاف‌پذیری است. استحکام فولادهای حاوی 0.2 تا 0.5 درصد کربن به‌خوبی توسط فرآیند کوئنچ و تمپر افزایش می‌یابد و ازاین‌رو، فولادهای ck45 کاربردهای گسترده‌ای در صنعت دارند. برای آشنایی بیشتر با این فولاد، مقاله ورق ck45 چیست را مطالعه نمایید.
در مقابل، فولادهای st52 به دلیل برخورداری از کربن کمتر، استحکام و سختی کمتری دارند. بااین‌حال، این نوع فولاد جزو فولادهای ساختمانی محسوب می‌شود و برای ساخت مقاطع ساختمانی نظیر انواع ورق‌ها مناسب است. اگرچه که استحکام و سختی این دسته از فولادها در مقایسه با نوع ck45 کمتر است اما برای کاربردهای ساختمانی بسیار مناسب هستند. نرم بودن فولاد st52 سبب شکل‌دهی آسان آن و نیز قابلیت جوشکاری مناسب به دلیل کربن کمتر از دیگر خواص خوب ورق st52 است.
مقایسه تفاوت‌های خواص مکانیکی فولاد st52 و ck45 نشان می‌دهد که برای کاربردهایی که نیاز به استحکام و سختی بالاتری است، از ورق ck45 استفاده شود. خواص مکانیکی این دو فولاد در جدول زیر قابل‌مشاهده است.
تفاوت در قابلیت جوشکاری
اگرچه که هر دو این فولادها را می‌توان به روش‌های مختلفی جوشکاری کرد اما برای اتصال آن‌ها به قطعاتی غیر هم‌جنس باید یک سری الزامات فنی رعایت شود. همچنین، باوجود قابلیت جوشکاری مناسب فولاد ck45، از روش‌هایی مانند جوشکاری القایی یا شعله‌ای برای آن اجتناب می‌شود زیرا سرمایش سریع پس‌ازاین فرآیندها منجر به ایجاد ترک در آن می‌شود.
جوشکاری با الکترودهای کم هیدروژن آن‌هم با پیش گرم کردن تا حدود 200 درجه سانتی‌گراد برای قطعات ساده و تا دمای 550 یا 650 درجه سانتی‌گراد برای قطعات پیچیده برای فولاد ck45 توصیه می‌شود. ضمن اینکه، اگر قرار است تا فولاد st52 که کربن کمی دارد به یک قطعه فولادی پرکربن متصل شود، باید تا به‌خوبی پیش گرم شود تا امکان تشکیل فاز ترد مارتنزیت کاهش یابد و از شکنندگی قطعه جلوگیری به عمل آید.
تفاوت در کاربرد فولاد st52 و ck45
کاربرد اصلی فولادهای ck45 به دلیل خواصی همچون استحکام و سختی بالا، در صنایعی مانند خودروسازی برای تولید چرخ‌دنده، شفت، اکسل و محورهای انتقال نیرو است. اگرچه که از این نوع فولاد برای تولید مقاطع ساختمانی هم استفاده می‌شود اما کارایی صنعتی آن برجسته‌تر است.
فولادهای st52 نیز به دلیل مزایایی همچون کاهش هزینه ساخت، کاهش نیاز به مصالح ساختمانی و سبک شدن سازه، برای ساخت انواع مقاطع فولادی ساختمانی مناسب هستند. سبک شدن سازه‌ها به معنای استفاده کمتر از فولاد و درنتیجه تقاضای کمتر برای آن است که استخراج کمتر از معادن و افزایش طول عمر آن‌ها را به همراه دارد.
فولاد ck45 بهتر است یا فولاد st52
پاسخ به این سؤال که از بین فولادهای CK45 و ST52 کدام یک بهتر است را باید بر اساس نیاز و کاربرد مدنظر بدهیم. همان‌طور که گفته شد، برای کاربردهایی که نیاز به استحکام بالا دارند و یا برای قطعات تحت سایش، استفاده از فولاد CK45 توصیه می‌شود.
انواع مقاطع فولادی نیز اگر با فولاد st52 تولید شوند، ازنظر نسبت استحکام به وزن و صرفه اقتصادی، نسبت به فولادهای ck45 برتری دارند. بنابراین، مهم‌ترین فاکتور در انتخاب فولاد مناسب از بین ck45 و st52 توجه به کاربرد و خواص موردنیاز است.
جمع بندی
فولادهای ck45 و st52 در دسته فولادهای ساده کربنی قرار می‌گیرند. وجود تفاوت در ترکیب شیمیایی، خواص و قابلیت جوشکاری، تفاوت فولاد ck45 و st52 را در کاربرد رقم می‌زند. ورق ck45 ازنظر سختی و استحکام بهتر از ورق st52 است و در مقابل، قابلیت انعطاف‌پذیری و شکل‌دهی ورق st52 بر فولاد ck45 برتری دارد.