کاربرد انواع ورق فولادی در ساخت لوازم خانگی و ساختمان

تنوع بالای ورق‌های فولادی منجر به استفاده گسترده آن‌ها در صنعت و ساخت‌وساز شده است. این محصولات به بخش جدایی‌ناپذیر صنایع مهمی چون نفت و گاز، صنایع غذایی، پتروشیمی، پالایشگاه و ساخت‌وساز مسکن بدل شده‌اند و کارایی آن‌ها روزبه‌روز نیز در حال افزایش است. این ورق‌های فولادی با پشت سر گذاشتن فرآیندهایی مانند گالوانیزه شدن، اسید شویی، روغن‌کاری، رنگ‌آمیزی و... از خواص شیمیایی، استحکام و زیبایی ظاهری تقویت‌شده‌ای بهره‌مند می‌شوند. درنتیجه دامنه کاربردی آن‌ها گسترده‌تر شده و این امر آن‌ها را به یکی از پرفروش‌ترین گروه محصولات در بازار آهن‌آلات تبدیل کرده است. در ادامه به کاربرد انواع ورق در ساختمان‌سازی و ساخت تجهیزات منزل اشاره خواهیم کرد.

مهم ‌ترین انواع ورق‌ های فولادی

ورق‌های فولادی پرجمعیت‌ترین خانواده را در بین انواع آهن‌آلات دارند. تنوع بالای محصولات این گروه به دلیل استفاده آن‌ها هم در بخش‌های صنعتی و هم در بخش‌های عمرانی و ساخت‌وساز است. بر این اساس، ورق‌های فولادی به دو گروه اصلی ورق‌های صنعتی و ورق‌های ساختمانی تقسیم می‌شوند. در دسته ورق‌های صنعتی، محصولاتی چون ورق St52، ورق آجدار، ورق ضد سایش، ورق اسید شویی، ورق استیل، ورق A283، ورق A285 و ورق A516 جای می‌گیرند. در مقابل، ورق‌های St37 یا ورق سیاه، ورق روغنی، ورق گالوانیزه و انواع ورق رنگی اغلب کاربرد ساختمانی دارند. اما این بدان معنا نیست که از این ورق‌ها در مصارف صنعتی استفاده نشود.

کاربرد انواع ورق در ساخت تجهیزات و ساختمان

همان‌طور که گفته شد، ورق‌ها به دو دسته کلی صنعتی و ساختمانی تقسیم می‌شوند. اما ورق‌های ساختمانی خود به دو صورت مورداستفاده قرار می‌گیرند. نخست آن‌هایی که مستقیماً در ساختمان‌سازی کاربرد دارند و دسته دوم آن‌هایی که در ساخت لوازم و تجهیزات منزل به کار برده می‌شوند. در ادامه به معرفی کاربرد انواع ورق فولادی در ساختمان‌سازی و ساخت لوازم‌خانگی می‌پردازیم.

کاربرد ورق روغنی در ساخت تجهیزات

ورق روغنی محصول نورد سرد بیلت یا اسلب فولادی است که سطح آن با عملیات‌هایی نظیر روغن‌کاری و اسید شویی بهبود داده شده است. درنتیجه این نوع ورق جلای ظاهری بیشتری داشته و به دلیل سطح پرداخت‌شده و یکنواخت، گران‌تر از ورق‌های ساده فولادی (ورق سیاه) است. ازآنجایی‌که این محصول کیفیت سطحی بهتری دارد، از آن برای ساخت تجهیزات و لوازم‌خانگی استفاده می‌شود. ساخت بدنه یخچال و فریزر، اجاق‌گاز، ماشین لباسشویی، کابینت و... از مهم‌ترین کاربردهای ورق روغنی است.

علاوه بر این موارد، از این محصول برای ساخت نبشی و ناودانی نیز استفاده می‌شود. نبشی و ناودانی‌های پرسی که از پرس‌کاری ورق‌های فولادی ساخته می‌شوند، معمولاً از جنس ورق روغنی هستند و نسبت به نبشی‌های ساخته‌شده از ورق St37 کیفیت بالاتری دارند. بدین‌صورت، از انواع ورق روغنی به‌صورت غیرمستقیم در ساختمان‌سازی نیز استفاده می‌شود.

کاربرد ورق گالوانیزه در ساختمان‌سازی

ورق گالوانیزه پس از ورق سیاه پرکاربردترین نوع ورق فولادی است. این محصول به دو صورت قابل تولید است. در حالت معمولی برای تولید آن‌ها از ورق‌های روغنی استفاده می‌شود. به‌طوری‌که این ورق‌ها وارد حمام روی مذاب شده یا به‌صورت الکتروشیمیایی آبکاری می‌شوند و سطح آن‌ها با عنصر روی پوشش داده می‌شود. در این حالت معمولاً ضخامت ورق تولیدی پایین و در محدوده 0.2 تا 2 میل است.

چنانچه نیاز باشد ورق‌های گالوانیزه در ضخامت بالای 2 میل مورداستفاده قرار گیرند، برای تولید آن‌ها از ورق سیاه استفاده می‌شود. این ورق‌ها که حاصل فرآیند نورد گرم و دارای سطح مات و خشن هستند، پس از پرداخت‌کاری سطحی وارد حمام روی مذاب می‌شوند. ورق‌های گالوانیزه تولیدشده بر پایه ورق سیاه معمولاً ارزان‌تر بوده و کمتر متداول‌اند.

ورق‌های گالوانیزه به‌واسطه برخورداری از پوشش روی، دارای خواص مقاوم به خوردگی تقویت‌شده‌ای هستند و به همین دلیل از انواع گریدهای ورق گالوانیزه در مصارفی مانند ساخت بدنه خودرو، کشتی‌سازی، ساخت تجهیزات صنعتی در پالایشگاه‌ها و... استفاده می‌شود. این محصولات در ساختمان‌سازی نیز کاربرد دارند اما معمولاً در حالت رنگ‌شده و فرم دهی شده به کار برده می‌شوند که به آن‌ها ورق گالوانیزه رنگی می‌گویند.

کاربرد ورق رنگی در ساخت‌وساز

شاید بتوان گفت که در بین ورق‌ها، کاربرد انواع ورق رنگی در ساخت‌وساز ملموس‌تر است. ورق‌های رنگی در واقع همان ورق‌های گالوانیزه هستند که علاوه بر پوشش روی، یک لایه نازک پوشش رنگ الکترواستاتیک نیز بر سطح آن‌ها اعمال می‌شود و به همین دلیل به آن‌ها ورق گالوانیزه رنگی نیز گفته می‌شود. این ورق‌ها در رنگ‌ها و طرح‌های متنوعی در بازار موجود هستند که ازجمله آن‌ها می‌توان به ورق کرکره‌ای یا ورق سینوسی، ورق شادولاین، ورق طرح سفال پالرمو و... اشاره کرد. مهم‌ترین زمینه کاربردی این محصولات استفاده از آن‌ها به‌عنوان ورق گالوانیزه شیروانی است. ورق‌های رنگی به دلیل اینکه در زنجیره تولید ورق‌ها در انتهای مسیر قرار دارند و تمامی فرآیندها ازجمله پرداخت‌کاری سطحی، گالوانیزه کردن و پوشش رنگی بر روی آن‌ها اعمال می‌شود، گران‌ترین نوع ورق فولادی هستند.

کاربرد ورق استیل در ساختمان

ورق استیل ازجمله ورق‌هایی است که اغلب کاربرد صنعتی دارد. اما فارغ از محیط‌های صنعتی، هرجا که رطوبت یا عوامل خورنده وجود داشته باشند می‌توان از این محصول برای ساخت تجهیزات استفاده کرد. نمونه رایج کاربرد ورق استیل در ساخت لوازم ساختمانی، استفاده از استیل‌های فریتی برای ساخت سینک‌های ظرف‌شویی است. این محل از آشپزخانه به دلیل تماس مستقیم و دائمی با آب که عامل اصلی زنگ‌زدگی است، باید با متریال مناسبی ساخته شود که استیل بهترین مورد برای آن است. همچنین، برخی کابینت‌های آشپزخانه نیز می‌توانند از جنس استیل ساخته شوند.

جمع‌بندی

کاربرد انواع ورق فولادی در درجه اول به گرید این ورق‌ها و سپس به روش تولید یا فرآیندهای سطحی انجام شده بر روی آن‌ها مربوط می‌شود. تمامی ورق‌های فولادی به دو دسته کلی ورق‌های صنعتی و ساختمانی تقسیم می‌شوند. در بین آن‌ها، ورق‌هایی مانند ورق سیاه، ورق روغنی، ورق گالوانیزه، ورق رنگی و ورق استیل هم کاربردهای ساختمانی و هم صنعتی داشته و از آن‌ها به‌صورت مستقیم (ساخت نبشی، ناودانی، پروفیل، لوله و...) یا غیرمستقیم (تولید لوازم آشپزخانه و تجهیزات خانه) در ساختمان‌سازی استفاده می‌شود.