ورقهای فولادی در انواع حالت‌های مختلف مانند ورق سیاه، ورق روغنی، ورق گالوانیزه، ورق رنگی و غیره و نیز گریدهای مختلفی همچون St37، St52، A36 در بازار موجود هستند. این گریدها نمونه‌هایی از گریدهای رایج و استاندارد هستند که در بازار بسیار پرفروش‌اند و مطابق استانداردهایی نظیر ASTM، DIN و غیره تولید می‌شوند. حال فرض کنید که نیاز باشد این گریدها را مطابق با استاندادهای رایج دیگر مانند JIS ژاپن، AFNOR فرانسه، BS انگلستان و غیره به کار ببریم. در آن صورت چطور می‌توان گریدهای معادل آن را پیدا کرد؟ مثلاً معادل فولاد st52 در astm چیست؟ یا اینکه معادل فولاد st37 در astm چیست؟ برای اینکه بتوان معادل یک گرید از ورقهای فولادی را در سایر استانداردها مشخص کرد، باید به جدول استاندارد ورق های فلزی مراجعه کنید. در ادامه به بررسی مقایسه استاندارد ورقهای فلزی خواهیم پرداخت.
انواع استاندارد ورق های فلزی
ورقهای فلزی یکی از گسترده‌ترین محصولات فولادی از نظر تنوع در جنس، شکل و ابعاد هستند و بر همین اساس نیز طبقه بندی می‌شوند. این محصولات از نظر جنس شامل انواع ورق آهنی یا فولادی (ورق سیاه)، ورق روغنی، ورق گالوانیزه، ورق اسید شویی، ورق استیل و دیگر ورقهای آلیاژی می‌شوند. آنچه که سبب تفاوت در بین این دسته از ورق‌ها می‌شود، در درجه اول فرآیند تولید و سپس نوع و مقدار عناصر آلیاژی است. ورق‌ها به دو روش اصلی نورد گرم و نورد سرد تولید می‌شوند و سپس فرآیندهای دیگر مانند روغن کاری، گالوانیزه کردن، اسیدشویی و غیره بر روی آنها انجام می‌شود.
یکی دیگر از جنبه‌های تقسیم بندی ورقهای فولادی، شکل ظاهری آنهاست. بدین صورت که ورق‌ها یا به صورت شیت و مسطح هستند یا به صورت رول شده اما خود ورق‌هایی که به صورت برش خورده یا شیت هستند، در انواع شکل‌های فرم دار مانند ورقهای رنگی سینوسی، ذوزنقه‌ای، طرح سفال و غیره و یا ورقهای آجدار به بازار عرضه می‌شوند.
حالت سوم نیز، تقسیم بندی آنها از نظر ضخامت است. البته این مورد را می‌توان اصلی‌ترین حالت تقسیم بندی محصولات نوردی فولادی دانست. بر اساس ضخامت، آن دسته از محصولات تخت که بین 0.2 تا 6 میلی متر ضخامت دارند ورق نامیده می‌شوند و مقاطع تخت ضخیم‌تر از 6 میلی متر پلیت یا صفحه نام دارند. هرچند که در بازار فروشندگان تفاوتی از این نظر بین ورقهای با ضخامت مختلف قائل نیستند و تمامی این محصولات را ورق می‌خوانند. محصولات تخت زیر 0.2 میلی متر نیز زر ورق یا کویل نام دارند. با تفاوت ورق و صفحه فولادی بیشتر آشنا شوید. جدول استاندارد ورق های فلزی تمامی گریدهای فولاد به کار رفته در ساخت این ورق‌ها را در بر می‌گیرد.
گریدهای استاندارد ورق های فلزی رایج در بازار
با اینکه ورقهای فولادی به شکل‌های مختلفی دسته بندی می‌شوند اما ممکن است پایه ساخت آنها گریدهای یکسانی از فولاد باشد. مثلاً ورقهای سیاه از دو گرید معروف St37 و St52 ساخته می‌شوند و اگر این گریدها تحت عملیات روغنکاری و گالوانیزه کردن قرار گیرند، می‌توانند به ورق روغنی یا ورق گالوانیزه و رنگی تبدیل شوند.
گریدهای رایج ورقهای فولادی موجود در بازار بسیار گسترده بوده و این گریدها مشخصات و خواص ورقهای یادشده را تعیین می‌کنند. بنابراین، در تعیین دامنه کاربردی ورقهای فولادی نقش اصلی را ایفا می‌کنند. از دیگر گریدهای استاندارد ورقهای فولادی می‌توان به A36، A283، A516، A572، St44، CK45، فولاد Mo40 و غیره اشاره کرد. در ادامه مهم‌ترین گریدهای ورقهای فولادی کربنی بر اساس استاندارد ASTM آورده شده‌اند.
ورقهای فولادی کربنی به دلیل مقدار کربن کم و عدم حضور عناصر آلیاژی به مقدار زیاد، از استحکام متوسط و قابلیت جوش پذیری خوبی برخوردارند. اما اگر قرار باشد از ورقهای فولادی در کاربردهایی که تنش وارده در آن زیاد است و یا نیاز به دوام و پایداری زیادی است استفاده شود، ورقهای فولادی آلیاژی به میان می‌آیند. در جدول زیر مهم‌ترین گریدهای ورقهای فولادی آلیاژی آورده شده‌اند.
معادل فولاد st52 در astm چیست؟
فولاد st52 یک گرید کم کربن است که در دسته فولادهای ساختمانی قرار می‌گیرد. عبارت st در این نام‌گذاری به ابتدای کلمه stahl اشاره دارد که در زبان آلمانی به معنای فولاد است. عدد 52 نیز به مقدار استحکام کششی این فولاد برحسب Ksi اشاره دارد. از‌آنجایی‌که هر 1Ksi معادل 6.89 MPa است، استحکام این فولاد برحسب مگا پاسکال برابر 358 است. معادل فولاد st52 در astm فولاد A572 است.
معادل فولاد st37 در astm چیست؟
همچون فولاد st52، گرید st37 نیز یک فولاد کم کربن است که دقیقا مطابق با نوع قبلی نام‌گذاری می‌شود. این نوع فولاد حدود 255 مگا پاسکال استحکام دارد. ضمن اینکه، مقدار کربن فولاد st37 کمتر از st52 است. معادل فولاد st37 در astm فولاد A283 است.
جدول استاندارد ورق های فلزی
در بین استانداردهای رایج آهن آلات، استاندارد DIN آلمان حرف اول را می زند چراکه جداول اشتال مقاطع فولادی بر اساس این استاندارد تدوین شده‌اند. هم چنین این استاندارد سختگیرانه ترین معیارها را در تعیین مشخصات و خواص مقاطع فولادی شامل می‌شود. از دیگر استاندارد آهن آلات می‌توان به EN اتحادیه اروپا، ASTM آمریکا، AISI آمریکا، SAE آمریکا، HIS ژاپن و AFNOR فرانسه اشاره کرد.
با اینکه استاندارد به صورت یک زبان مشترک معرفی می‌شود، اما برای اینکه همه معیارهای طراحی در تمام کشورها به هم نزدیک شوند و کاملاً با هم تطابق یابند، یک استاندارد بین المللی موسوم به ISO معرفی شده است و تمامی استانداردها به سمت تطابق با استاندار ایزو سوق داده می‌شوند. جدول استاندارد ورق های فلزی تمامی این استانداردهای رایج را در خود جای می‌دهد.
جدول گریدهای معادل فولاد
پیش‌تر به گریدهای رایج و پرکاربرد ورقهای فولادی در بازار مانند st37، st52، ck45، A36 و غیره اشاره شد. اما گاهی نقشه‌های مهندسی و معیارهای طراحی، مقاطع فولادی را بر مبنای استانداردهای دیگری معرفی می‌کنند. در آن صورت باید گرید ورق فولادی در استانداردهای دیگر معادل سازی شود. به عنوان مثال، به موارد زیر توجه کنید:
- معادل فولاد s275jr چیست؟
- معادل فولاد st52 در astm چیست؟
- معادل فولاد st37 در astm چیست؟
- فولاد s355jr چیست و معادل کدام گرید است؟
برای پاسخ به پرسش‌هایی مانند موارد بالا که در هنگام انتخاب و خرید ورقهای فولادی بسیار مهم هستند، نیاز به استفاده از جدول گریدهای معادل فولاد یا همان جدول استاندارد ورق های فلزی است. در ادامه انواع رایج گرید ورقهای فولادی بر اساس استانداردهای مختلف آورده شده است.
جمع بندی
استفاده از جدول استاندارد ورق های فلزی برای یافتن معادل گریدهای مختلف ورق فولادی در استانداردهای دیگر بسیار مهم است. این جدول گریدهای مختلف پرکاربرد از ورقهای فولادی، آلیاژی و استیل را بر اساس استانداردهای رایجی چون DIN، ASTM، AISI، JIS، AFNOR و غیره به یکدیگر مرتبط میسازد. وقتی به یک گرید خاص از فولاد نیاز دارید اما نمی‌توانید آن را در بازار پیدا کنید، کافی است تا به این جدول مراجعه نمایید و گرید معادل آن را بیابید. این گریدهای معادل خواص بسیار نزدیک و در برخی مواقعی دارای خواصی کاملاً یکسان با یکدیگر هستند.
سؤالات متداول
1- معادل فولاد st52 در astm چیست؟
این ورق نوعی فولاد کم کربن است که گرید آن مطابق استاندارد ASTM شامل A572 می‌شود.
2- معادل فولاد st37 در astm چیست؟
این ورق نوعی فولاد کم کربن است که گرید آن مطابق استاندارد ASTM شامل A283 می‌شود.
3- معادل فولاد s275jr چیست؟
این فولاد همان فولاد ساختمانی St44 مطابق استاندارد DIN آلمان است.
4- جدول استاندارد ورق های فلزی چه کاربردی دارد؟
این جدول گریدهای مختلف ورقهای فولادی را در استانداردهای رایج و پرکاربرد به هم مرتبط میسازد.