فولاد مورد استفاده در ساخت چاقو
دسترسی سریع به محتوای مقاله
اغلب ما صحنه‌هایی از فیلم‌های تاریخی را به یاد داریم که در آنها، یک قهرمان یا مبارز، با استفاده از ساخت چاقو یا شمشیر برای یک مبارزه آماده میشود. با دیدن چنین صحنه‌هایی، خود را در آن جایگاه تصور کرده‌ایم و به فکر و خیال پیرامون آهنگری، ساخت سلاح و مبارزه پرداخته‌ایم. اما آیا برای ساخت چاقو که یکی از پرکاربردترین ابزار در زندگی است، حتماً باید یک قهرمان یا مبارز باشیم؟
شمشیر، چاقو و سلاح‌هایی از این قبیل از دیرباز جزئی از ابزارهای مهم زندگی بشر بودند تا نیازهایی همچون امنیت و تهیه غذا را تأمین کنند. امروزه نیز برای انجام بسیاری از کارها از آشپزی گرفته تا شکار و یا حتی ساخت برخی ابزار، به انواع چاقوها نیاز داریم. در این مقاله، بهترین فولاد برای ساخت چاقو را معرفی میکنیم.
بهترین فلز برای ساخت چاقو
با علم به اینکه چاقو یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین ابزار موردنیاز انسان است، این سؤال در ذهن ایجاد میشود که بهترین نوع فلز برای ساخت چاقو چیست و بر چه اساسی فلزات مناسب برای ساخت چاقو انتخاب می‌شوند؟
قدرت برندگی و تیز بودن، مهم‌ترین عامل در انتخاب یک چاقوی مناسب است. اما برای دستیابی به این عامل، باید که در طراحی و ساخت چاقو، بهترین فلزات را به کار ببریم. به این دلیل که پارامترهایی همچون هندسه لبه، سختی، چقرمگی، مقاومت به سایش و مقاومت به خوردگی در کنار ظاهر زیبا و جذاب، از مهم‌ترین عوامل در تعیین خواص فلز مناسب برای ساخت چاقو هستند، بنابراین، انتخاب فلزاتی که ترکیبی از خواص و پارامترهای یادشده را داشته باشند در ساخت یک چاقوی باکیفیت بسیار مؤثر هستند.
یک فلز حاوی استحکام، سختی و چقرمگی کم، قابلیت کاهش ضخامت تا هر اندازه دلخواه و طراحی مناسب لبه را ندارد. همچنین، مقاومت به سایش و مقاومت به خوردگی، پایداری و دوام یک چاقو را چه ازنظر تیز بودن و چه ازنظر حفظ کیفیت بدنه و خواص آن، تضمین می‌کند.
ساخت چاقو با آهن
به‌احتمال‌زیاد، استفاده مجدد از آهن قراضه و ضایعات آهنی به‌منظور تولید ابزار و محصولات جدید، به فکر خیلی از ما رسیده است. اما آیا این امر در مورد ساخت چاقو با آهن هم صدق می‌کند؟ آهن فراوان‌ترین و ارزان‌ترین فلزی است که در همه‌جا در دسترس است. بنابراین، ایده ساخت انواع ابزارآلات به‌وسیله آن به ذهن می سد. اما چطور تشخیص دهیم که آهن برای ساخت چاقو مناسب است یا خیر؟ به منظور تهیه انواع آهن، می‌توانید قیمت آهن آلات را در اینجا مشاهده نمایید.
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، استحکام، سختی و مقاومت به خوردگی از عوامل مهم در تعیین یک چاقوی باکیفیت هستند. آهن باوجود نرم بودن و قابلیت شکل‌دهی آسان، از استحکام و مقاومت به خوردگی مناسبی برخوردار نیست و به‌راحتی در مجاورت هوا و رطوبت، اکسید میشود. با زنگ زدن آهن، خواص آن افت می‌کند و چاقویی که با آهن خالص ساخته شود، خیلی زود کارایی خود را از دست خواهد داد.
بنابراین، یا باید چاقوی ساخته‌شده از آهن را از طریق پوشش دهی و اعمال فرآیندهایی، مقاوم و تقویت کرد یا اینکه به فکر انتخاب یک فلز بهتر به‌منظور جایگزین کردن آن باشیم. در بسیاری از مواقع، استفاده از یک فلز باقابلیت و خواص بهتر، مقرون به‌صرفه‌تر است. در چنین موقعیتی، فولاد حرف اول را می‌زند. انواع فولادها باقابلیت‌های فراوان، هم استحکام و خواص سایشی و خوردگی را برای چاقو به ارمغان می‌آورند و هم قیمت مناسبی دارند. در ادامه، فولاد مناسب برای ساختن چاقو را معرفی میکنیم.
ساخت چاقو با ورق استیل
با توجه به اینکه وجود یک لبه قابل تیز شدن برای چاقو مهم است، باید فلزی را برای ساخت آن انتخاب کنیم که قابلیت کاهش ضخامت تا ضخامت‌های خیلی کم را داشته باشد. از طرفی، چاقو باید بدون اینکه لبه آن دچار تغییر شکل و یا خمیدگی شود، مورداستفاده قرار گیرد و این امر بیانگر نیاز به یک فلز با استحکام و سختی بالاست. انواع ورق فولادی بدین منظور مناسب هستند. فولادهای مناسب برای ساخت چاقو اغلب در یکی از گروه‌های فولاد کربنی، فولاد ضد زنگ و فولاد ابزار قرار می‌گیرند.
ساخت چاقو با فولاد کربنی
فولادهای کربنی با مقدار کربن بالا یکی از بهترین انواع فولاد برای ساخت چاقو هستند؛ چون‌که استحکام و سختی موردنیاز تیغه چاقو را در مقابل اثرات ضربه‌ای و سایش تأمین میکنند. بااین‌حال، عملیات حرارتی مناسب بر روی این دسته از فولادها باید انجام شود. اگر کوئنچ کردن سریع مورداستفاده قرار بگیرد، تیغه چاقو بسیار ترد شده و مستعد شکست میشود. همچنین، اگر عملیات نرماله سازی و آنیل بر روی آن انجام شود، ممکن است تیغه نرم شود و در هنگام سرویس لبه آن دچار تغییر فرم و خمیدگی در طولانی‌مدت شوند.
چاقوی ساخته‌شده از فولاد کربنی مستعد زنگ زدن نیز هست. این به سبب عدم برخورداری فولاد کربنی از عناصر آلیاژی مناسب به‌منظور حفاظت از آن در برابر خوردگی است. بنابراین، مراقبت‌های ویژه به‌منظور جلوگیری از زنگ زدن تیغه چاقوی ساخته‌شده از فولاد کربنی باید انجام شود. فولاد کربنی 1095 رایج‌ترین نوع در ساخت چاقو است.
ساخت چاقو با فولاد ضد زنگ
ساخت چاقو با استنلس استیل یکی از بهترین گزینه‌هاست. بدان سبب که این نوع فلز با برخورداری از مقدار مناسب کروم و سایر عناصر آلیاژی، هم استحکام و هم مقاومت به خوردگی عالی را ارائه می‌دهد. چاقوهای استیل اغلب از استنلس استیل‌های فریتی و مارتنزیتی ساخته می‌شوند. این نوع فولادها باید که از میزان بالای کربن برخوردار باشند تا سختی مناسب به‌منظور حفظ شکل لبه چاقو را دارا باشند. از مهم‌ترین گریدهای این نوع فولاد برای ساخت چاقو میتوان به 420 و 440 اشاره کرد.
گریدهای آستنیتی مانند 316 نیز ممکن است برای ساخت چاقو استفاده شوند؛ اما باید توجه داشت که این گروه از فولادهای زنگ نزن قابلیت سخت شدن چندانی ندارند و نمی‌توانند یک لبه سخت و مقاوم را برای تیغه چاقو تضمین کنند.
از دیگر گریدهای استنلس استیل مناسب برای ساختن چاقو، استیل‌های ضد زنگ رسوب سخت شده هستند. این دسته علاوه بر مقاومت به خوردگی، خواص سختی‌پذیری عالی را ارائه می‌دهند. گرید PH17-7 نمونه‌ای از این فولاد است.
انواع فولاد ضد زنگ مناسب برای ساخت چاقو شامل موارد زیر می‌شوند:
- فولادهای سری 400 مانند 420 و 440
- فولادهای سری AUS مانند AUS-6 ، AUS-8 و AUS-10
- فولادهای MoV نظیر 8Cr13MoV و X50CrMoV15
- فولادهای سری SxxV موسوم به CPM مانند CPM S30V ، CPM S60V و CPM S90V
- فولادهای ATS مانند ATS 34 و ATS 55
- فولادهای VG نظیر VG10 و VG-max
- فولاد 154CM
ساخت چاقو با فولاد ابزار
فولادهای ابزار از محبوب‌ترین گریدهای فولادی به‌منظور ساخت چاقو هستند. این نوع فولادها، دارای کربن بالا به همراه عناصر آلیاژی افزوده‌شده به‌منظور تقویت خواص مکانیکی هستند. این عناصر، مقاومت به خوردگی فولادهای ابزار را تقویت میکنند اما به‌اندازه استنلس استیل نمی‌رسند.
فولادهای ابزار مناسب و رایج برای تولید چاقو عبارت‌اند از:
- فولاد W2
- فولاد A2
- فولاد D2
- فولاد M2
سخت ترین فولاد برای ساخت چاقو
اگر به دنبال سخت‌ترین نوع فولاد برای ساخت چاقو هستید، فولادهای ابزار و فولادهای ضد زنگ رسوب سخت شونده بسیار ایده‌ال هستند. فولاد ابزار W2 برای ساخت چاقوی شکار بسیار مناسب است. این نوع فولاد، از سختی بسیار زیاد و دوام عالی برخوردار است.
از دیگر فولادهای سخت برای این منظور، میتوان به فولادهای سری CPM SxxV یا CPM SxxxV اشاره کرد. فولاد CPM S110V یکی از سخت‌ترین نوع تیغه‌های چاقو را ارائه می‌دهد؛ اما به همان نسبت، کار با آن و شکل‌دهی آن دشوار است.
ساخت چاقو با فولاد دمشقی
همان‌طور که از نام آن مشخص است، پیشینه این نوع فولاد به شهر دمشق در کشور سوریه بازمی‌گردد که قرن‌ها به‌عنوان بهترین نوع فولاد در این سرزمین شناخته میشد. فولاد دمشقی از طریق چکش زدن چند لایه فولاد ووتز با الگوی موجی شکل می‌گیرد. فولاد ووتز که در هند ساخته میشد، فن ساخت آن به‌مرور از بین رفته و فراموش‌شده است و به همین سبب، ساخت چاقو با فولاد دمشقی دیگر چندان مرسوم نیست. بااین‌حال، تولیدکنندگان معدودی همچنان وجود دارند که چاقو را با فولاد دمشقی می‌سازند.
جمع بندی
اکنون که با بهترین فولاد برای ساختن چاقو آشنا شدیم، شاید دور از تصور نباشد که بتوانیم خودمان هم یک نوع چاقوی مستحکم بسازیم و این‌چنین، رویایی که با دیدن صحنه‌های آهنگری در فیلم‌های تاریخی در ذهن‌مان نقش می‌بست، به حقیقت تبدیل شود. انواع فولادهای کربنی، فولادهای ضد زنگ و فولادهای ابزار بدین منظور مناسب هستند که تمام الزامات ساخت یک چاقوی باکیفیت را فراهم می‌آورند.
سوالات متداول
1- برای ساخت چاقو چگونه عمل کنیم؟
اطلاعات لازم در مورد نوع فلزی که باید انتخاب کنید، عملکرد هر کدام از این فلزات و هزینه آنها متفاوت است که در این مقاله به طور کامل به آنها پرداخته شده است.
2- بهترین فلز برای ساخت چاقو کدام است؟
بستگی به نوع کاربرد و شرایط استفاده از چاقو، فلزات مختلفی می توانند برای ساخت آن به کار گرفته شوند.