لوله گوشتدار چیست ؟ چه استاندارد و کاربردهایی دارد؟

لوله ها که مقاطعی با سطح مقطع دایروی می باشند، توسط ضخامت دیواره آنها شناخته می شوند. لوله گوشتدار لوله ای است که ضخامت دیواره آن بیشتر از لوله های فولادی معمولی می باشد و به همین دلیل اصطلاحا به آن لوله گوشت دار و یا لوله گوشتی می گویند. این لوله های گوشت دار به صورت بدون درز ساخته شده و از خانواده لوله های مانیسمان می باشند. برای دانستن تفاوت لوله درز دار و مانیسمان مقاله پیوست شده را مطالعه کنید.

لوله گوشتدار چیست ؟

لوله گوشت دار نوعی لوله فولادی بوده که نسبت قطر لوله به ضخامت جداره آن کمتر از 20 می باشد. بنابراین این لوله ها دارای دیواره ای ضخیم بوده و به همین دلیل به لوله گوشتدار یا لوله گوشتی معروف اند. لوله های گوشتدار به دلیل وزن بالایی که دارند، نسبت به دیگر لوله های جدار نازک کمتر مورد استفاده قرار می گیرند مگر اینکه قرار باشد در محیطی به کار روند که سایر لوله ها توانایی تحمل فشار بالای آن محیط را نداشته باشند و یا اینکه سایر لوله های فولادی از میزان سختی لازم برخوردار نباشند.

تفاوت اصلی بین لوله های جدار نازک و لوله های جدار ضخیم، همین تفاوت در ضخامت دیواره می باشد که برابر با اختلاف بین قطر خارجی و قطر داخلی لوله می باشد. بنابراین، اصلی ترین فاکتور در تضمین کیفیت لوله گوشتدار، کنترل ضخامت آن و برخورداری از ضخامت یکنواخت در سرتاسر لوله می باشد؛ چراکه کنترل ضخامت آن به طور مستقیم بر کیفیت و کارایی لوله گوشتدار تاثیر می گذارد.

استاندارد لوله گوشتدار

استاندارد مربوط به لوله های گوشتدار بسیار نزدیک و مشابه به استاندارد لوله های مانیسمان می باشد. این استانداردها شامل انواع ASTM، API، JIS، DIN، ANSI و GB می شوند. به عنوان مثال، ASTM A106/A53 Grade B و یا گریدهای X42، X52، X60 و X70 که مربوط به استاندارد API5L می باشند، انواع لوله های گوشتدار را تعریف می کنند.

کاربرد لوله گوشتدار

لوله های فولادی گوشتدار به دلیل ضخامت بالای جداره به عنوان لوله فاضلاب، لوله های انتقال نفت، صنایع پتروشیمی، ساخت داربست های متحرک و نیز ساخت لوله های آبرسانی و آبیاری زمین های کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین، بسیاری از لوله های اگزوز خودروها نیز از لوله های فولادی با دیواره ضخیم ساخته می شوند. قیمت لوله داربست در سایت هر روز به روز رسانی میشود.

اگرچه بسیاری از لوله های پلاستیکی در ساخت و ساز استفاده می شوند اما به دلیل استحکام پایین و نیز مقاومت ضعیف در برابر اکسیداسیون، لوله های فولادی و مخصوصا لوله گوشتدار نسبت به آنها ترجیح داده می شوند. ضمن اینکه ورود لوله های گوشتدار به ساخت و ساز های شهری نظیر پل سازی، ساخت بنادر و اسکله، ساخت جاده ها و پروژه های عمرانی عظیم سبب شده تا تقاضا برای این لوله فولادی روز به روز در حال افزایش باشد.

مشخصات لوله گوشتدار

برخورداری لوله های گوشت دار از ضخامت دیواره بالا سبب شده تا این لوله ها دارای مزایایی نسبت به سایر لوله های معمولی و جدار نازک داشته باشند که در نتیجه سبب کاربردهای منحصربفرد این لوله ها می شود. اصلی ترین مزایای لوله های گوشتدار به شرح زیر می باشند:

• قابلیت تحمل دمای بالا و فشار بالا
• دقت ابعادی خوب
• مقاومت عالی در برابر خوردگی
• سختی بالا
• مقاوم در برابر سوراخ شدن و اکسیداسیون
• پرداخت های ریز سطح
• ماندگاری طولانی
• مقاوم در برابر خوردگی ناشی از ترک های ایجاد شده در حین تنش های وارده

اصلی ترین ویژگی لوله گوشتدار، ضخامت بالای آن می باشد که این لوله را از سایر لوله های فولادی متمایز می کند. اما این ضخامت بالا در برخی موارد خود نوعی عیب به حساب می آید. ضخامت بالا به دو طریق ممکن است موجب محدودیت در خرید و کاربرد لوله گوشت دار شود.

ابتدا اینکه به دلیل افزایش ضخامت، وزن لوله گوشت دار بسیار بیشتر از دیگر انواع لوله فولادی بوده و در کاربردهایی که نیاز به کاهش وزن سازه ضروری است، لوله گوشتدار کاربرد خود را از دست می دهد. دوم اینکه افزایش ضخامت باعث افزایش نیاز به مواد اولیه برای ساخت لوله فولادی شده و بدین شکل، قیمت لوله گوشتدار را در مقابل قیمت سایر لوله های با ضخامت کمتر، بسیار افزایش می دهد.

همچنین، افزایش ضخامت سبب دشواری برشکاری لوله های گوشتدار می شود به گونه ای که شاید نیاز به روش های مخصوصی برای برش این لوله ها باشد. ضمن اینکه وزن بالای لوله گوشتدار می تواند سبب دشواری حمل و نقل این محصولات شود و باید برای حمل انها الزامات خاصی رعایت شود.

روش تشخیص لوله گوشتدار اصل

روش های مختلفی برای تشخیص لوله گوشت دار اصل از تقلبی و یا حتی تمایز بین لوله گوشتدار از سایر لوله های معمولی وجود دارد. لوله های فولادی با ضخامت کم معمولا به روش نورد سرد تولید می شوند؛ حال آنکه تکنولوژی به کار رفته برای ساخت لوله های گوشتدار که لوله هایی با جداره ضخیم هستند، فرآیند نورد گرم می باشد. بنابراین، یکی از اصی ترین فاکتورها در تشخیص لوله گوشتدار اصل از سایر لوله ها، توجه به روش تولید آنها می باشد.

دومین روش برای تشخیص لوله گوشت دار، توجه به ضخامت آن می باشد. با توجه به این که اصطلاح لوله گوشت دار به لوله های با ضخامت بالا اطلاق می شود، بنابرایت از روی ضخامت آنها می توان به اصل یا تقلبی بودن آنهای برد و آنها را به راحتی از سایر لوله ها متمایز کرد. در همین راستا، یک قاعده کلی وجود داشته که معمولا لوله هایی که نسبت قطر به ضخامت آنها کمتر از 20 باشد، لوله گوشتدار می باشند. در نتیجه، ضخامت لوله های گوشتدار از چند میلی متر تا چند سانتی متر متغیر بوده که بیشتر از ضخامت لوله های جدار نازک می باشد.

سوالات متداول

1- لوله گوشتدار چیست؟ لوله گوشتدار نوعی لوله فولادی با جداره ضخیم بوده که نسبت قطر به ضخامت آن کمتر از 20 می باشند. قابلیت تحمل دما و فشار بالا، سختی بالا و مقاومت عالی در برابر خوردگی ازجمله مهم ترین مشخصه های لوله گوشتدار می باشند.

2- کاربرد لوله های گوشتدار در چه مصارفی است؟ کاربرد اصلی لوله گوشتدار به دلیل برخورداری از ضخامت بالا در مصارفی همچون انتقال نفت، آبرسانی، اگزوز خودرو و سایر وسایل نقلیه، لوله های فاضلاب، صنایع پتروشیمی و نیز ساخت و ساز های صنعتی و عمرانی می باشد.

3- جنس لوله گوشتدار چیست؟ لوله های گوشت دار اغلب از نوع فولادی بوده که به دلیل کاربردهای حساسی که این لوله دارد، معمولا از جنس فولاد ضد زنگ می باشد تا در برابر رطوبت و خوردگی مقاوم بوده و همچنین از سختی و استحکام کافی نیز برخوردار باشند.

4- روش تشخیص لوله گوشتدار اصلی چیست؟ توجه به ضخامت بالای لوله گوشتدار در مقایسه با سایر لوله ها و نیز فرآیند تولید آن که به صورت نورد گرم می باشد، در تشخیص لوله گوشتدار اصلی بسیار موثر می باشد.